عوامل و پارامترهای (زیر سویه) گرایش به مهاجرت در بین جوانان 18 تا 30 ساله در شهرهای توسعه یافته و برخوردار از صنعت در دو دهه ی اخیر(مطالعه ی موردی شهرستان یزد)
محسن جمشیدی
1
(
پژوهشگر سیاسی و دانش اموخته ی دکتری تخصصی علوم سیاسی ( گرایش مسائل ایران)، واحد کرمانشاه، دانشگاه ازاد اسلامی، کرمانشاه، ایران.
)
احمد شوهانی
2
(
استاد یار و عضو هیات علمی گروه علوم سیاسی، دانشگاه پیام نور ، تهران ، ایران
)
کلید واژه: مهاجرت جوانان, علل گرایش به مهاجرت, عوامل جاذبه و دافعه, مهاجرت مدرن, شهر یزد. ,
چکیده مقاله :
علی رغم اینکه شهرستان یزد خود یکی از شهرهای توسعه یافته و برخوردار از صنعت و مهاجرپذیر ایران است، به چه علت جوانان این شهر تمایل به مهاجرت دارند (بیان مسئله). پژوهش فوق از نوع کاربردی، با ترکیبی از روش پیمایشی و کیفی – تفسیری با رویکرد توصیفی- تحلیلی و با نمونه گیری تصادفی و سیستماتیک می باشد. جامعه ی اماری مورد استفاده نیز 200 نفر از جوانان 18 تا 30 ساله مهاجر شهرستان یزد بصورت تصادفی بوده اند. روش گرداوری اطلاعات و داده ها نیز به شیوه و روش ترکیبی – کتابخانه ای، طرح پرسشنامه و نمونه گیری تصادفی در بین جامعه اماری مورد بحث می باشد (نوع پژوهش، روش پژوهش، نوع نمونه گیری، جامعه اماری پژوهش، روش گرداوری داده ها). گرایش به مهاجرت در بین جوانان 18 تا 30 ساله شهرستان یزد به چه عوامل و پارامترهایی بستگی دارد؟ بنظر میرسد که گرایش به مهاجرت در شهرستان یزد در بین جوانان 18 تا 30 ساله، تابعی از متغیرهای مختلف و زیرسویه های آنها
می باشند. گرایش به مهاجرت علاوه بر عوامل و انگیزه های اجتماعی و اقتصادی، به عوامل دیگری همچون انگیزه های فرهنگی، سیاسی، زیست محیطی، ورزشی و... برای رسیدن به اهداف مشخص و ترسیم شده انجام می گیرد (سوال ، فرضیه). یافته های پژوهش نشان می دهد که علل گرایش به مهاجرت به عوامل و زیرسویه های مورد بحث از جمله: عوامل اقتصادی (وضعیت مالی و ...)، عوامل اجتماعی (سن، جنس، وضع تأهل و..) که بیشترین انگیزه را نشان می دهد، عوامل سیاسی (ارمانگرایی، توسعه یافتگی، جامعه و...)، عوامل فرهنگی (توسعه فرهنگی، تحصیلات و.. )،عوامل زیست محیطی (آب و هوا، شرایط محیطی و..) که کمترین انگیزه مهاجرت را نشان می دهد، عوامل بهداشتی و درمانی (توریسم بهداشتی، وضعیت بهداشتی و.. ) عوامل ورزشی(مهاجرت ورزشی و ..) بستگی دارد که در جداول مختلف مورد تحلیل و بررسی قرار گرفتند. هدف از پژوهش فوق نیز بررسی عوامل تاثیرگذار بر مهاجرت جوانان شهرستان یزد می باشد (یافته ها، هدف).
چکیده انگلیسی :
The above research is of a fundamental type with a combination of survey and qualitative-interpretive methods with a descriptive-analytical approach and with random and systematic sampling, a specific statistical community has been analyzed and compiled in a specific theoretical and conceptual framework. The method of data collection And the data is also discussed in the statistical community in the combined method - library, questionnaire design and random sampling. It seems that the tendency to migrate in Yazd city among 18-30 year olds is a function of different variables and their sub-strains. The findings of the research show that the reasons for the tendency to migrate are the factors and sub-strains under discussion, including: economic factors (financial status, more and higher income, better and more suitable employment or vice versa, etc.), social factors age, sex, marital status, factors related to lifestyle, level of education and opportunities, transportation and communication services, social services and recreational facilities, etc.) that show the most motivation, political factors (idealism, development, civil society) political situation of the origin and destination of the immigrant, etc.) cultural factors (cultural development, education, culture of the origin and destination society, culture of the young immigrant family, etc.), environmental factors (climate, environmental conditions, environmental pollution, environmental diseases, the environmental situation of the Amari community, etc.) which shows the least motivation for migration, health and treatment factors (health tourism, health status, treatment status, medical development of the origin and destination, etc.) (sports factors) internal sports migration , international, temporary, permanent, etc.) that were analyzed in different tables.
1. کستلز ، استفن و سیر ، مارک جی ( 1396 ). عصر مهاجرت، جابجایی بین المللی جمعیت در دنیای مدرن، ترجمه، علی طایفی، تهران: انتشارات جامعه شناسان .
2. اردهایی، علی و رستمی، نیر و شیری، محمد ( 1395). عوامل موثر بر گرایش به مهاجرت به شهر جوانان روستایی شهرستان اهر، فصلنامه علـمی – پژوهشـی فضای جغرافیایی ، بهار ، سال شانزدهم، شماره پنجاه و سوم .
3. افشانی، سیدعلیرضا و شیری محمداباد، حمیده (1401). واکاوی پیامدهای مهاجرت داخلی، مطالعه کیفی در استان یزد با تکنیswot ، فصلنامه انجمن جمعیت شناسی ایران، پاییز و زمستان، سال هفدهم، شماره 34.
4. بزرگ زاده، سعیده و کاظمی پور، شهلا و محسنی، رضا علی ( 1399). بررسی عوامل اجتماعی – اقتصادی موثر بر میزان گرایش نخبگان به مهاجرت خارج از کشور، فصلنامه علمی مطالعات راهبردی ورزش و جوانان، تابستان، شماره 48.
5. پژوهشکده مطالعات فناوری، (1395). بررسی تطبیقی وضعیت کشور در مهاجرت و جابجایی بین¬المللی افراد تحصیلکرده، تهران: پژوهشکده مطالعات فناوری.
6. تنها، فاطمه و محموديان، حسین و صادقي، رسول و كوششي، مجید و ربيعي دستجردي، حميدرضا (1400 ). تحليل فضايي تأثير مهاجرت داخلي بر تغيير ساختار سني جمعيت در شهرستان هاي ايران، فصلنامه مطالعات جمعيتي ، بهار، دوره هفتم، شماره 1.
7. جانتن، الهه و فلاحی، محمد علی و سیفی، احمد (1394). بررسی عوامل موثر بر مهاجرت از کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه به کشور امریکا، مجله علوم اجتماعی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد، بهار و تابستان .
8. جعفری نعیمی، فاطمه و علی مندگاری، ملیحه و روحانی، علی ( 1402 ). مهاجرت و مسئله ذره ای شدن، مطالعه کیفی در میان زنان مهاجر شهر یزد، فصلنامه پژوهش های راهبردی مسائل اجتماعی ایران، تابستان، سال دوازدهم، شماره دوم، پیاپی 41 .
9. حکمت نیا ، حسن و افشانی ، سید علیرضا ( 1389) . حاشیه نشینان و ارتکاب جرایم اجتماعی، مطالعه موردی شهر یزد، فصلنامه پژوهش های جغرافیای انسانی، تابستان، شماره 72 .
10. خسروبیگی بزچلویی، رضا و طیب نیا، سیدهادی (1396). مهاجرت جوانان، به راستی مشکل کجاست؟ جوامع محلی و اینده نگری برای شکل دهی به سکونت گاههای روستایی، مطالعه موردی: روستاهای شهرستان خوی اذربایجان غربی، فصلنامه جغرافیا و توسعه، زمستان، شماره 49 .
11. راعی، هاشم و موید فر، رزیتا و عمادزاده، مصطفی (1394). عوامل اقتصادی اجتماعی موثر بر مهاجرت بین استانی در ایران (بر پایه مدل گرانش بسط یافته طی دوره 1385-1375)، فصلنامه جغرافیا و توسعه، پاییز، شماره 40 .
12. رضایی، مریم و صادقی، رسول (1400). سودای مهاجرت، تمایل ایرانی ها به مهاجرت و عوامل تعیین کننده ان، دو فصلنامه پژوهش های جامعه شناسی معاصر، بهار و تابستان، سال دهم، شماره 18 . 13. شهبازین، سعیده (1399). چرا افراد مهاجرت می کنند ؟ مدل گ
رانش بسط یافته از مهاجرت بین استانی در ایران در دوره 1395 – 1390، فصلنامه توسعه برنامه ریزی شهری و منطقه ای، تابستان، سال پنجم، شماره 13 .
14. صابر ماهانی، اسما و دریجانی، محمد و طاهری، عباس و ذینلی، جواد (1397). بررسی عوامل مرتبط با مهاجرت بیماران از استان کرمان به شهر یزد جهت بهره مندی از خدمات بستری بیمارستانی، مجله بهداشت و توسعه، تابستان، سال هفتم، شماره 2 .
15. صادقی، رسول و غفاری، غلامرضا و رضایی، مریم (1397). بررسی تاثیر سرمایه اجتماعی بر تمایل به مهاجرت از ایران، دو فصلنامه مطالعات جمعیتی، پاییز و زمستان، دوره 4 شماره 2 .
16. صادقلو، طاهره (1393). تبیین مفهومی علل و بازخوردهای زنانه مهاجرت های روستایی، همایش ملی زن و توسعه پایدار روستایی، مهر ماه، مشهد .
17. عسکری ندوشن، عباس و شمس قهفرخی ،فریده و زندی، لیلا و رضایی، محمد رضا (1398). گذری بر جریان های اخیر مهاجرت در استان یزد، فصلنامه فرهنگی اجتماعی فرهنگ یزد، بها، سال اول، شماره1.
18. فروتن، یعقوب و شیخ، مرتضی (1396). بررسی گرایش دانشجویان دانشگاه فردوسی مشهد به مهاجرت بین المللی، فصلنامه جامعه شناسی نهادهای اجتماعی، پاییز و زمستان، دوره چهارم، شماره 10 .
19. محمودیان، حسین و محمودیانی، سراج الدین (1397). بررسی وضعیت مهاجرت داخلی و شهرنشینی در ایران با تاکید بر دوره ی 1395 – 1390، صندوق حمایت سازمان ملل دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران، استاد یار جامعه¬شناسی و برنامه ریزی دانشگاه شیراز پاییز.
20. میرترابی، سعید و خاوری¬نژاد، سعید ( 1393). علل مهاجرت نخبگان از ایران از منظر اقتصاد سیاسی بین الملل (با تاکید بر دهه 1380)، فصلنامه تحقیقات سیاسی بین¬المللی، تابستان، شماره نوزدهم .
21. یعقوبی ، جعفر و احمدی ، اصغر ( 1397) . فرا تحلیل عوامل موثر بر تمایل جوانان روستایی به مهاجرت به شهر، فصلنامه علمی تخصصی رویکردهای پژوهشی کارآفرینانه در کشاورزی- داشگاه علوم و مناع طبیعی خوزستان، زمستان، شماره 4 .
22. Chamie, J. (2022). An Open Borders World, In: Chamie, J. (eds.), Population Levels, Trends, and Differentials. Springer: Cham.
23. Casacchia, O. C. Reynaud, S. Strozza, and Tucci. E. (2022), Internal migration patterns of foreign citizens in Italy, International Migration, 60(50): 183 – 197.
24. Kalemba, S. (2022). Understanding the decline in the level of internal migration in Australia, PhD Dissertation in Environmental Science, University of Queensland: Earth and Environmental Science School.
25. Ntini, E. (2016). Today’s World: Can Modernisation Theory Still Explain It Convincingly?, Journal of Sociology and Social Anthropology, 7(1).
26. Owusu, K. G. (2020). Migration and Development: Ghanaian Hometown Associations (HTAs) as Drivers of Welfare Development Back Home, PhD Dissertation in Sociology, University of Sheffield: Faculty of Social Sciences.
27. Sitompul, T. (2023). Economic and social impact of migration, Journal of Accounting and Management Innovation, 7(1).
28. Vasile, V., Bunduchi, E., Stefan, D., and Comes, C.A. (2023). Social Effects of Migration and of Remittances from the Perspective of the Home Country and of the Host Country, In: International Labour Mobility: How Remittances Shape the Labour Migration Model. Springer International Publishing: Cham.
29. Walton, E. (2014), Vital places: Facilitators of behavioral and social health mechanisms in low-income neighborhoods, Social Science & Medicine 122: 1-12.