درآمدی بر برنامه‌ریزی توسعة علوم و فناوری‌ها
محورهای موضوعی :
غلامحسين خورشيدي
1
(دانشگاه شهيد بهشتي)
کلید واژه: توسعه, علوم, فناوری, حوزه عرضه, حوزه تقاضا, برنامه‌ریزی, برنامه‌گزاری, قانون کلی علم, تحقیق, و فناوری,
چکیده مقاله :
توسعه فناوري، نيازمند زيرساخت‌هاي اساسي است و يكي از مهم‌ترين موانع رشد و توسعه تحقيقات در كشور ما، فقدان اين زيرساخت‌ها و نهاد‌هاي پشتيباني كننده فناوري مي‌باشد. در يك ديد كلي اين نهاد‌ها را مي‌توان در دو حوزه عرضه و تقاضا مورد مطالعه قرار داد. اين مطالعه مي‌تواند، به لزوم برنامه‌ريزي و برنامه‌گزاري راهبردي در ارتباط با توسعه علوم و فناوري‌ها در كشور رهنمون شود كه خود مستلزم شناخت مشكلات و تنگناهاي موجود در بخش پژوهشي جامعه است. در اين مقاله تلاش بر آن است تا چارچوبي كلي براي برنامه پايه توسعه علم، تحقيق و فناوري به همراه متني پيشنهادي براي قانون كلي علم، تحقيق، و فناوري ارائه گردد
1. ايماني راد، مرتضي، جايگاه بخش خصوصي در صنعت و نحوه ارتقاي نهضت بخش خصوصي، سازمان مديريت صنعتي، 1379.
2. مشکلاتي، نجم‌الدين، نقش تحقيق و توسعه در بازسازي اقتصاد در ايران، سازمان پژوهش‌هاي علمي و صنعتي ايران، 1368.
3. شوراي پژوهش‌هاي علمي کشور، گزارش ملي تحقيقات، 1373.
4. سازمان برنامه و بودجه، مجموعه آماري سري‌هاي زماني سال 75، معاونت امور اقتصادي، دفتر اقتصاد کلان، 1375.
5. مجلس شوراي اسلامي، قانون برنامه‌هاي اول و دوم و سوم و چهارم توسعه.
6. سازمان برنامه و بودجه، برآوردهاي گروه بررسي جمعيت دفتر اقتصاد کلان.
7. وزارت صنايع، مراکز تحقيقات صنعتي، اداره کل تحقيق و بررسي،
1375.
8. وزارت صنايع، مراکز تحقيق و توسعه در واحدهاي صنعتي، اداره کل تحقيق و بررسي، 1375.
9. وزارت فرهنگ و آموزش عالي، تحليل از چگونگي وضعيت مؤسسات پژوهشي کشور (بخش دولتي)، مرکز تحقيقات علمي، خرداد 1375.
10. يونسکو، سالنامه آماري سال‌هاي 1984 و 1994 و 1998.
11. سازمان پژوهش‌هاي علمي و صنعتي ايران، مجموعه مقالات سمينار تحقيق و توسعه، 1368.
12. مجموعه گزارش‌هاي همايش چالش‌ها و چشم‌اندازهاي توسعه ايران، دفتر اول: گزارش هم انديشي علوم، فنون ودانايي، 1381.
13. گزارش ملي تحقيقات، شوراي پژوهش‌هاي علمي کشور، سال‌هاي 71، 72 و 73.
14. مهدياني، عليرضا، شاخص‌هاي تحقيق و توسعه در کشورها، مرکز تحقيقات علمي کشور، 1379.
15. سالنامه‌هاي آمار يونسکو.
16. زندواني، حبيب اله، جايگاه ايران در نقشه جهاني علم و تکنولوژي، اطلاعات سياسي و اقتصادي، شماره‌هاي 76-75.
17. آقا محمدي، امير و محمد خرمي، وضعيت پژوهش در ايران رهيافت، شماره 20، 1378.
18. کميجاني، اکبر، ارزيابي عملکرد سياست خصوصي‌سازي در ايران، وزارت امور اقتصادي و دارايي، 1382.
19. سايت‌هاي اينترنتي داخلي زير:
www.majlis.ir
www.min.gov.ir
www.msti.org
www.mporg.ir
www.iranprivatization.com
www.redmi.org
www.Irpoffice.net
www.CSS.ir
www.Itan.ir
www.iranscience.net
20. Comparisons of US & Janpan's R&D Policies, Gregory Tassey; www.nist.gov March 1988.
21. اعتماد، شاپور، ساختار علم و تکنولوژي در ايران و جهان، نشر مرکز، چاپ اول، 1378.
22. قانعي‌راد، محمد امين، نظام علمي کشور در برنامه سوم توسعه، مرکز تحقيقات علمي کشور، چاپ اول، 1381.
23. قانعي‌راد، محمد امين، ساختار مديريت نظام علمي کشور، مرکز تحقيقات علمي کشور، چاپ اول، 1381.
24. خبرنامه تحقيقات فناوري، مرکز تحقيقات سياست علمي کشور، شماره‌هاي مختلف.
25. فصلنامه علوم، تحقيقات و فناوري، مرکز تحقيقات علمي کشور، شماره‌هاي مختلف.
26. جايگاه بخش خصوصي در صنعت و نحوه ارتقاي نهضت بخش خصوصي، سازمان مديريت صنعتي، مجلات 8-1، 1378.
27. سايت اينترنتي amar.sci.or.ir/srch/DV/ASP?R در رابطه با آمارهاي تحقيق و توسعه در ايران
28. سايت اينترنتي mim.gov.ir/laws در زمينه قوانين مرتبط با تحقيق و توسعه در ايران.