کد مقاله : 1402052743652 بازدید : 885 صفحه: 185 - 206

نوع مقاله: پژوهشی

طراحی بسته‌های حمایتی غیرمالی پارک های علم و فناوری مبتنی بر خدمات وابسته به سطح آمادگی فناوری با استفاده از روش سوارا (SWARA)

محورهای موضوعی : عمومى

1 - کارشناسی ارشد مدیریت مهندسی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
2 - استادیار دانشکده مهندسی صنایع و سیستم‌ها، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

تاریخ دریافت : 1402/05/27 تاریخ پذیرش : 1403/06/06 تاریخ انتشار : 1403/07/05

کلید واژه: سطح آمادگی فناوری, شرکت های دانش بنیان, پارک های علم و فناوری, نیازسنجی, بسته حمایتی, روش سوارا. ,

چکیده مقاله :

شرکت‌های فناورمحور در شروع فعالیت خود با چالش‌های زیادی روبرو می‌شوند که نیاز آن‌ها به حمایت را چندین برابر می‌کند. از این‌رو ارائه خدمات به آن‌ها براساس ویژگی اصلی آن‌ها یعنی سطح فناوری، منجر‌ به هدفمندی استفاده از منابع محدود موجود خواهد‌‌شد. برای نیل به این هدف، خدمات موردنیاز شرکت‌ها با مطالعات کتابخانه‌ای و مصاحبه با خبرگان و با کمک شرکت‌های مستقر در پارک علم و فناوری دانشگاه تربیت مدرس، در6 گروه خدمات مالی، دانشی، مدیریتی، رفاهی، بازاریابی وحقوقی و35 زیرگروه شناسایی شد. رابطه همبستگی سطح آمادگی فناوری (TRL) با خدمات مورد نیاز شرکت‌ها مورد آزمون قرارگرفت. بر اساس نتایج حاصله پنج گروه از خدمات غیرمالی وابسته به سطح آمادگی فناوری برای طراحی بسته های حمایتی مورد استفاده قرار گرفت. برای وزن دهی خدمات از روش ارزیابی ‌وزن‌دهی ‌تدریجی استفاده شد. در مرحله اول، وزن دهی و رتبه‌بندی 5 گروه خدمات انجام شد و درمرحله دوم، زیرمجموعه این خدمات اولویت‌بندی شدند. بر‌اساس نتایج پژوهش، بیشترین خدمات مورد نیاز شرکت‌ها در سطوح TRL1-3 خدمات دانشی، در سطوح TRL4-6 خدمات حقوقی و در سطح TRL7-9 نیاز خدمات بازاریابی می‌باشد.

چکیده انگلیسی:

Technology-based firms face many challenges at the start of their activities, which multiply their need for support. Therefore, providing services to them based on their main feature, i.e. technology level, will lead to the purposeful use of limited available resources. In this study, we identified six groups of services required by the firms located in science and technology parks (STP), including financial, knowledge, management, welfare, marketing and legal services. This groups of services were divided into 35 subgroups based on library studies and interviews with experts and a needs assessment survey from the firms located in Tarbiat Modares Science and Technology Park. The correlation between technology readiness level (TRL) and services required by the firms was tested. Based on the results, the technology readiness level correlates with five groups of services, except financial services. In order to design the support packages, we used Stepwise Weight Assessment Ratio Analysis (SWARA) method to weight the five service groups in the first stage, and 35 subgroups of services in the second stage. According to the results, the most service groups required by the firms based on TRL1-3, TRL4-6 and TRL7-9 are respectively knowledge services, legal services and marketing services

منابع و مأخذ:

1. اصغری، حرمت؛ دانش‌فرد، کرم الله؛ میرسپاسی، ناصر. (1397) تحلیل عملکرد شرکت هاي دانش بنیان مورد مطالعه: شرکت‌هاي موجود در پارك‌هاي علم و فناوري تهران، مدیریت بهره‌وري، شماره 45، 7-30.
2. آقازاده، هاشم؛ محمدی، میثم؛ زادبر، حسین (1397) شناسایی و مقایسه اولویت خدمات تجاری‌سازی مورد نیاز برای شرکت‌های رشدی و توسعه ای مستقر در پارک علم و فناوری دانشگاه تهران، نشریه مدیریت صنعتی،شماره 10، 525-550.
3. ادیب‌نیا، فضل الله؛ حسینی، محمدرضا (1394). شاخص‌های ارزیابی شرکت‌های مستقر در مرکز رشد، مجله‌ی رشد فناوری، شماره4، 31-26.
4. امین بیدختی، علی اکبر، زرگر، سید مجتبی(1390). بررسی موانع موجود در توسعه بنگاه های کوچک و متوسط SMEs و ارائه چارچوب حمایت از این بنگاه ها، مجله کار و جامعه، 34-48.
5. باقری، علی؛ حسینی، سیدمحسن (1394). اﺑﺰارﻫﺎي ﺣﻤﺎﯾﺘﯽ ﺑﺮاي ﺷﺮﮐﺖ‌ﻫﺎي داﻧﺶ ﺑﻨﯿﺎن ﻣﺴﺘﻘﺮ در ﭘﺎرك‌ﻫﺎي ﻋﻠﻢ و ﻓﻨﺎوري(ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ:ﭘﺎرك ﻋﻠﻢ و ﻓﻨﺎوري کیفیت‌سنجی قرار گیرند.
6. بهشتی‌نیا، محمدعلی؛ برومند، علی؛ ثنایی‌پور، فاطمه (1393). ﺑﺮرﺳﯽ راﺑﻄﻪ ﺧﺪﻣﺎت ﺣﻤﺎﯾﺘﯽ ﻣﺮاﮐﺰ رﺷﺪ و ﭘﺎرك ﻋﻠﻢ و ﻓﻨﺎوري ﺑﺎ رﺷﺪ ﺷﺮﮐﺖﻫﺎي ﺟﺪﯾﺪ ﻓﻨﺎوراﻧﻪ ﻣﺤﻮر ﻣﺴﺘﻘﺮ در ﺷﻬﺮ ﻣﺸﻬﺪ، کنفرانس بین المللی مهندسی صنایع و مدیریت.
7. رستم¬خانی، محمدرضا؛ محمدی، پرستو (1400). ارزیابی پارکهای علم و فناوری کشورهای منتخب با رویکرد انتخاب شریک، نشریه صنعت و دانشگاه، شماره 51و 52، 1-20.
8. شوال¬‌پور، سعید؛ حسین‌زاده ملکی، صادق؛ غفوری‌فرد، مهدی؛ پیشوایی، میرسامان (1396). شناسایی و اولویت‌بندی خدمات قابل ارائه در پارک‌های علم و فناوری به شرکت‌های فعال در عرصه‌ی فناوری‌های نرم، فصل‌نامه رشدفناوری.
9. کریمی، پریا (1399) طراحی بسته های حمایتی شرکت های مستقر در پارک علم و فناوری بر اساس سطح آمادگی فناوری با استفاده از روش تصمیم گیری چندمعیاره، پایان نامه کارشناسی ارشد مهندسی صنایع گرایش مدیریت مهندسی، دانشکده مهندسی صنایع و سیستم ها، دانشگاه تربیت مدرس.
10. محمدی، علیرضا؛ بیگدلو، نسرین (1391). ابزارهای حمایتی برای شرکت‌های دانش بنیان مستقر در پارک‎های علم وفناوری، موردمطالعه: پارک علم و فناوری دانشگاه فنی خاورمیانه ترکیه، فصلنامه توسعه فناوری، 5-14.
11. محمدیان، ایوب؛ مانیان، امیر؛ خداداد برمی، مریم (1394). شناسایی و اولویت‌بندی خدمات قابل ارائه در یک مرکز رشد مجازی ایرانی؛ فصل‌نامه علوم مدیریت ایران، 115-140. 12. نظریان، زهرا؛ حدادی مقدم، کبری (1393). بررسي عوامل مؤثر بر رشد كارآفريني در كسب‌وكارهاي كوچكSME دانش بنیان مستقر در پارک علم و فناوری استان گیلان، نشریه صنعت و دانشگاه، شماره 17، 5-18. 13. Al Natsheh, A., Gbadegeshin, S., Rimpilainen, A., Tokalic, I., Zambrano, A. (2015). identifying the Challenges in Commercializing High Technology: A Case Study of Quantum Key Distribution Technology, Technology Innovation Management, 26-36.
14. Bergek, A. and C. Norrman. (2008). Incubator best Practice: A Framework. Technovation,20-28.
15. Brice C. Freeman, A., Bhown, S., (2011). Assessment of the technology readiness of post-combustion CO2 capture technologies. Energy Procedia. 4, 1791-1796. 16. Bruneel, J. Ratinho, T., Clarysse, B., Groen, A., )2012(, The Evolution of Business Incubators: Comparing demand and supply of business incubation services across different incubator generations, Technovation, 32, 110-121.
17. Chen.J., and Chuang. )2004(. A multiple criteria evaluation of high-tech industries for the science-based industrial park in Taiwan information and management,839-851.
18. Florida, R. )2014(. Startup City: The Urban Shift in Venture Capital and High Technology. Martin Prosperity Institute Report.
19. Gabriel T. Jesus, Milton F. Chagas Jr., )2018(, Integration Readiness levels Evaluation and Systems Architecture: A Literature Review, International Journal of Advanced Engineering Research and Science (IJAERS), vol 05,.
20. Kaarela, M. )2013(. Challenges of Technology Commercialization: Lessons from Finnish-Russian Innovation Alliance on Nanotechnology. Dublin, Ireland: EuroNanoforum.
21. Knaggsa, M., Ramsey, J., Unione, A., Harkreader, D., Oelfkeb, J., Keairnsc, D., Bender, W. )2015(, Application of systems readiness level methods in advanced fossil energy applications, Procedia Computer Science, 497-506.
22. Link, A.N., Scott, J.T., Siegel, D.S. )2003(. The economics of intellectual property at universities:an overview of the special issue.Int.J.Ind, 1301-1322.
23. Manufacturing Readiness Level (MRL) Deskbook, )2011(, Prepared by the OSD Manufacturing Technology Program In collaboration with The Joint Service/Industry MRL Working Group, V 02.
24. McAdam, M., McAdam, R., )2008(. High tech start-ups in university science park incubators:the relationship between start-up’s lifecycle progression and use of the incubators’ resource, technovation28, 277-290.
25. Markmen, D., and H.Phan and B.balkin and T.gianiodis. )2005(. Entrepreneurship an university based Technology Transfer, journal of business venturing, 241-263.
26. Mellander, C., & Florida, R. )2011(. Creativity, talent, and regional wages in Sweden. The Annals of Regional Science, 46(3), 637–660. science into business. ETLA discussion paper.
33. Van der Borgh, M., Cloodt, M., Romme, A.G.L. )2012(. Value creation by knowledge-based ecosystems: evidence from a field study. R&D Manage. 42 (2), 150–169.
34. Van Winden, W., Carvalho, L., )2015(. Synergy management at knowledge locations. In:Miao, J.T., Benneworth, P., Phelps, N.A. (Eds.), Making 21st Century Knowledge Complexes: Technopoles of the World Revisited. Routledge, London, 62–81.
35. Westhead, P. and S. Batstone. )1998(. Independent technology-based firms: the perceived benefits of a science park location. Urban Studies. 35(12), 2197-2219.
36. Yasynska, N., Fomichenko, I., Voloshyna, O., Byvsheva, L., Krikunenko, E., )2019(, Assessment of the level of business readiness for digitalization using marketing and neural network technologies, Innovative Marketing , 15(3), 42-59.
27. Osburg, V. S., Yoganathan, V., Bartikowski, B., Liu, H., & Strack, M. )2018(. Effects of ethical certification and ethical eWoM on talent attraction. Journal of Business Ethics.
28. Parker, K., & Mainelli, M. )2001(. Great mistakes in technology commercialization. Strategic Change,10(7), 383-390.
29. Pfautsch, E. )2007(. Challenges in commercializing carbon nanotube composites. WISE Journal of Engineering and Public Policy, 11, 1-42.
30. Rothaermel, F. T., Agung, S. D., & Jiang, L. )2007(. University entrepreneurship: A taxonomy of the literature. Industrial and Corporate Change, 16(4), 691–791.
31. Sarmento, M ,Durao,D. )2005(. Virtual and real-estate science and technology parks:a case study of aguspark,technovation 25,237-244.
32. Tahvanainen,A., & Nikulainen, T. (2011). Commercialization at Finnish universities: Researchers' perspectives on the motives and challenges of turning .

متن کامل:

طراحی بسته‌های حمایتی غیرمالی پارکهای علم و فناوری مبتنی بر خدمات وابسته به سطح آمادگی فناوری با استفاده از روش سوارا (SWARA)

* پریا کریمی ** پرستو محمدی

* کارشناسی ارشد مدیریت مهندسی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران.

Paria.karimi@modares.ac.ir

** استادیار دانشکده مهندسی صنایع و سیستم‌ها، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران.

p.mohammadi@modares.ac.ir

تاریخ دریافت: 27/05/1402 تاریخ پذیرش: 06/06/1403

چکیده

شرکت‌های فناورمحور در شروع فعالیت خود با چالش‌های زیادی روبرو می‌شوند که نیاز آن‌ها به حمایت را چندین برابر می‌کند. از این‌رو ارائه خدمات به آن‌ها براساس ویژگی اصلی آن‌ها یعنی سطح فناوری، منجر‌ به هدفمندی استفاده از منابع محدود موجود خواهد‌‌شد. برای نیل به این هدف، خدمات موردنیاز شرکت‌ها با مطالعات کتابخانه‌ای و مصاحبه با خبرگان و با کمک شرکت‌های مستقر در پارک علم و فناوری دانشگاه تربیت مدرس، در6 گروه خدمات مالی، دانشی، مدیریتی، رفاهی، بازاریابی وحقوقی و35 زیرگروه شناسایی شد. رابطه همبستگی سطح آمادگی فناوری (TRL)¹ با خدمات مورد نیاز شرکت‌ها مورد آزمون قرارگرفت. بر اساس نتایج حاصله پنج گروه از خدمات غیرمالی وابسته به سطح آمادگی فناوری برای طراحی بسته های حمایتی مورد استفاده قرار گرفت. برای وزن دهی خدمات از روش ارزیابی ‌وزن‌دهی ‌تدریجی ²استفاده شد. در مرحله اول، وزن دهی و رتبه‌بندی 5 گروه خدمات انجام شد و درمرحله دوم، زیرمجموعه این خدمات اولویت‌بندی شدند. بر‌اساس نتایج پژوهش، بیشترین خدمات مورد نیاز شرکت‌ها در سطوح TRL1-3 خدمات دانشی، در سطوح TRL4-6 خدمات حقوقی و در سطح TRL7-9 نیاز خدمات بازاریابی می‌باشد.

واژههای کلیدی: سطح آمادگی فناوری، شرکتهای دانشبنیان، پارکهای علم و فناوری، نیازسنجی، بسته حمایتی، روش سوارا.

نوع مقاله: علمی

نویسنده عهدهدار مکاتبات: پرستو محمدی P.mohammadi@modares.ac.ir

[1] .Technology Readiness Level (TRL)

[2] .Step-wise Weight Assessment Ratio Analysis (SWARA)

1- مقدمه

شرکت‌های فناورمحور به عنوان عناصر اصلی در سیاست‌های اقتصادی حال‌حاضر کشورها به ایفای نقش می‌پردازند و دسترسی مناسب به حمایت‌های بنیادی در سال‌های اول فعالیتشان، عاملی حیاتی در تسهیل فرآیند رشد آن‌ها است. از این‌رو ارائه خدمات به این شرکت‌ها بر اساس معیاری که بیانگر ویژگی اصلی آن‌ها ‌باشد، منجر به هدفمند شدن استفاده از منابع موجود در حرکت به سمت اقتصاد دانش‌بنیان خواهد بود.

از سوی دیگر پارک‌های علم و فناوری برای تشویق و تحریک حرکت به سمت نوآوری و شکل‌گیری و توسعه‌ی شرکت‌های دانش بنیان ایجاد شده‌اند. بنابراین وجود یکسری رویکردهای مشخص که خط مشی حرکت به سمت این اهداف باشد ضروری خواهد بود. از طرف دیگر منابع مالی دردسترس این نهادهای دولتی محدود می‌باشد و شرکت‌ها به خدمات متنوعی نیاز دارند، بنابراین نحوه‌ی تخصیص این منابع محدود به شرکت‌های حاضر در پارک‌ها امری است که برای سیاست‌گذاران و مدیران پارک‌ها حائز اهمیت است. این اولویت‌گذاری و رتبه‌بندی به مدیران و سیاست‌گذاران کمک می‌کند تا با تخصیص بخشی از منابع‌انسانی، مالی ونهادی و برنامه‌ریزی، مدیریت و نظارت برآن‌ها در راستای اهداف خود گام بردارند. بنابراین برای تخصیص منابع محدود باید چاره‌ای اندیشید که به موجب آن برخی شرکت‌ها بر برخی دیگر ترجیح‌داده‌شوند.این مساله تحت عنوان رتبه‌بندی در راستای اولویت‌گذاری مطرح می‌شود. بر اساس تحقیقات موجود در حوزه نوآوری، با وجود حمایت‌ها و اقبال جهانی نسبت به کسب وکار دانش‌بنیان، در کشورهای پیشرفته‌ای بخش عظیمی از کسب‌و‌کار جدید که شروع به کار می‌کنند با ورشکستگی مواجه می‌شوند. از این‌رو ورود به بازار رقابت و ماندگاری در آن با عدم قطعیت بالایی همراه است. اما درصد بالایی از شركت‌هايي كه توسط پارك‌هاي علم و فناوري و مراكز رشد حمايت شده‌اند، عمري بيشتر از پنج سال داشته‌اند [12]. در این مسیر، پارک‌ها به عنوان یک رکن اصلی در توسعه فناوري و اقتصاد کشورها و رابط اساسی بین دانشگاه و صنعت ﺗﻮاﻧﺴﺘﻪاﻧﺪ ﺟﺎﯾﮕﺎه خود را تثبیت کنند. در کنار استقرار شرکت‌ها در پارک، بقای آن‌ها علاوه بر دانش تخصصی و فنی، نیازمند وجود منابع مالی و دانش و تجربه مدیریتی است که عموما کارآفرینان از آن بی‌بهره هستند و این امر نیاز به حمایت‌ از این شرکت‌ها را تا رسیدن به مرحله‌ی تجاری‌سازی دو چندان می‌کند. از سوی دیگر باید به این موضوع توجه داشت که همه‎ شرکت‌ها به صورت یکسان از حضور در پارک بهره نمی‌برند بلکه ویژگی‌های مختلف یک شرکت می‌تواند این مساله را تحت الشعاع قراردهد و از این‌رو، اهميت و نوع خدمات ارائه شده به شرکت‌ها بسيار متفاوت خواهد بود و در مراحل مختلف توسعه شركت‌ها ميزان اثرگذاري آن‌ها تغيير مي‌كند [2]. از اين‌رو شناسايي خدمات متناسب با نياز شرکت‌هاي دانش بنيان در مراحل مختلف عمر ایشان در بهبود عملكرد آن‌ها اهميت بسزايي دارد [3]. به همین دلیل پارک‌ها برای یاری شرکت‌هایی که تحت حمایت آن‌ها فعالیت می‌کنند به یک روش منسجم نیاز دارند تا شرکت‌ها را در مسیر پر پیچ و خم پیش رویشان یاری رسانند.

طراحی بسته‌های حمایتی غیرمالی پارکهای علم و فناوری ... / پرستو محمدی و همکار 186

در حال حاضر، مطالعات پارک‌های علم‌و فناوری، به مباحثی از جمله معرفی پارک‌ها، بررسی انواع آن‌ها، رویکردهای حمایتی پارک‌ها و ارزیابی عملکرد پارک‌ها و شرکت‌های مستقر در آن‌ها و همچنین رتبه‌بندی شرکت‌ها و خدمات موردنیاز شرکت‌ها می‌پردازد. با توجه به اینکه پارک‌های علم‌وفناوری در زیست‌بوم ما پدیده‌ای نوظهورهستند و همچنین به‌خاطر یکتا بودن شرایط هریک از این نهادها، کمبود استراتژی‌های مناسب و کارآمد در پیشبرد اهداف آن‌ها امری دور از ذهن نیست. براساس مصاحبه‌هایی که پیش از شکل‌گیری این پژوهش صورت گرفت، یکی از مهم‌ترین چالش‌های موجود مدیران، چالش تخصیص خدمات به شرکت‌های متقاضی در پارک بوده‌است. سنگ‌بنای این پژوهش براساس اعلام نیاز مدیران به چنین طرحی بنانهاده‌شد. یکی از روش‌های دسته‌بندی شرکت‌ها، براساس سیاست اتخاذ شده از جانب پارک است و به همین دلیل این دسته‌بندی میان پارک‌های مختلف متفاوت است و سعی شده است تمرکز بر روی شناسایی و دسته‌بندی حمایت‌ از شرکت‌ها قرارگیرد. از سوی دیگر، باید به این نکته توجه داشت که شرایط پارک‌ها از جمله موقعیت مکانی، سیاست‌ها و بستر اجتماعی و سیستم اقتصادی آن به منطقه‌ای که در آن قرارگرفته است بستگی دارد [35] و باعث پیچیدگی در برخورد با چالش‌های پارک‌ها می‌شود [25]. در پژوهش پیش‌رو، سطح آمادگی فناوری که از این‌پس به اختصار TRL نامیده می‌شود، به عنوان ملاکی جهت دسته‌بندی شرکت‌ها در نظر گرفته می‌شود. این مفهوم، یک مفهوم عمومی است و می‌تواند به صورت یکپارچه در تمامی پارک‌ها به عنوان معیار دسته‌بندی شرکت‌ها استفاده شود و در نتیجه محدودیتی در کاربرد آن وجود ندارد. همچنین، جهت اولویت‌دهی خدمات نیز از روش SWARA استفاده شده است. این روش در مقایسه با سایر روش‌های تصمیم‌گیری چندمعیاره، با کمترین تعداد مقایسه زوجی یعنی با n مقایسه به رتبه‌بندی معیارها می‎‌پردازد.

2- مروری بر ادبیات پژوهش

مفهوم پارک‌ علم‌و فناوری مفهوم تازه‌ای است که در کشورها متناسب با سیاست‌گذاری‌های موجود در آن کشور به ایفای نقش می‌پردازد. ارتباط میان پارک و شرکت‌های مستقر، یک ارتباط دوسویه می‌باشد و جهت بهبود این ارتباط نیاز به شناخت مناسب از هر دو طرف وجود دارد. فلذا برای تعیین بهترین حالت ارائه خدمات به شرکت‌های مستقر در پارک، علاوه بر شناخت نسبت به ساختار پارک‌های علم‌و فناوری و حوزه اختیارات آن‌ها باید به بررسی نیازهای شرکت‌های نوپای فناور پرداخته شود تا مشخص گردد این شرکت‌ها جهت ادامه‌ی بقای خود به چه کمک‌هایی از جانب پارک نیاز دارند. عوامل درونی یک شرکت، با حضور آن در یک محیط کاملا مناسب نظیر پارک، می‌تواند تاثیر بسزایی بر نحوه بهره‌گیری آن از خدمات بگذارد. به همین دلیل، علت شکست برخی پارک‌های علم‌وفناوری در محقق کردن اهداف، نداشتن روش مناسب نیست، بلکه عدم توانایی آن‌ها در ارائه خدمات مناسب و جذب شرکت‌های مناسب است [31]. در این بخش خدماتی که از جانب نهادی هم‌چون پارک‌های علم‌و فناوری قابل ارائه می‌باشد و هم‌چنین، چالش‌های شرکت‌ها در ابتدای شروع فعالیتشان بررسی می‌گردد تا بتوان در انتهای پژوهش‌، با بهره‎گیری پتانسل‌های موجود، رویکرد مناسب جهت کمک به چالش‌های موجود را برگزید.

3-رویکردهای حمایتی شرکت‌های نوپای فناور

تعداد زیادی از شرکت‌های فناور به دلیل مواجهه با چالش‌های بی‌شمار در سال‌های ابتدایی فعالیت خود، با ورشکستگی روبه‎‌رو می‌شوند. اما حضور این شرکت‌ها در نهادهای حمایتی نظیر پارک‌ها و نحوه برخورد با این چالش‌ها در همه‌ی جنبه‌های فعالیت این شرکت‌ها اثرگذار می‌باشد و موفقیت یا شکست آن‌ها را رقم ‌می‌زند [7]. از آنجایی که مقابله با این چالش‌ها و کاهش اثرگذاری آن‌ها در گرو ایجاد زیرساخت‌های لازم می‌باشد، پارک‌ها‌ برای رفع نیازهای شرکت‌های تحت حمایت خود، رویکردهای متفاوتی را اتخاذ می‌کنند. گام نخست در رفع چالش‌های موجود، شناخت دقیق و آگاهی نسبت به ماهیت نیازها و چالش‌ها می‌باشد. در این راستا، مطالعات متعددی به شناسایی و دسته‌بندی نیازهای شرکت‌ها متناسب با چالش‌های پیش‌روی آن‌ها پرداخته‌اند. براساس مطالعات بهشتی‌نیا و همکاران(1396) یکی از عمده مشکلات شرکت‌ها مسائل مالی است که ازجمله راه‌های مطلوب پاسخ به این مشکل، حضور سرمایه‌گذاران در راستای حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان است [6]. در این زمینه دولت‌ها نیز به عنوان حامی ایفای نقش می‌کنند و با استفاده از ابزارهای حمایتی به رشد شرکت‌ها کمک می‌کنند. برنامه‌های دولت در این حوزه به دو دسته تقسیم می‌شود: اول کوشش هایی که از شرکت‌های کارآفرین حمایت مستقیم می‌کنند و دیگری آن‌هایی که توسعه سرمایه‌گذاران بیرونی و نهادهای واسطه را تشویق می‌کنند[13].

طراحی بسته‌های حمایتی غیرمالی پارکهای علم و فناوری.../ پرستو محمدی و همکار 187

آدام مجموعه‌ی خدمات ارائه شده به شرکت‌های واقع در پارک را برمبنای نیازهای موجود، در پانزده دسته: امکانات اداری، کارکنان اداری، غذاخوری مشترک، دفترپذیرش مشترک، پارکینگ ماشین، دسترسی به تحقیقات دانشگاهی، دسترسی به کمک‎های مالی خارجی، دسترسی به سرمایه گذاران ریسک پذیر، خدمات مدیریتی پارک، ایجاد محیطی برای تبادل نظر، خدمات دانشگاهی، مشاوره، تخصص گرایی، کمک‌های مالی/حمایت‎های مالی، برنامه‌های کارآفرینی تقسیم کرده است. براساس این دسته بندی هجده شرکت مستقر در دو پارک علم‌وفناوری در کشور انگلیس که هر کدام بر اساس حوزه‌ی فناوری خود تقسیم‌بندی شده و از طرفی مرحلهی چرخهی عمر آن‌ها شناسایی شده بود به مدت 36ماه، زیرنظر گرفته شدند و درنهایت نیازهای هرکدام و تعداد دفعات استفادهی آن‌ها از آن نیاز مشخص شد. بررسی‌های این تحقیق نشان می‌دهد با رشد شرکت‌ها در پارک‌ها، تمایل آن‌ها به استفاده از امکانات پارک افزایش می‌یابد. درحالی‌که شرکت‌ها در سال‌های اولیه‌ی عمر خود تمایل بیشتری به مستقل شدن دارند [24].

امین بیدختی و زرگر (1390) نیز موانع موجود در توسعه‌ی بنگاه‌های کوچک و متوسط را با هدف ارائه چارچوبی در راستای حمایت آن‌ها بررسی کرده‌اند. نتایج تحقیق آن‌ها نشان می‌دهد بنگاه‌های کوچک و متوسط با آسیب‌ها و مشکلات درونی و بیرونی متعددی مواجه هستند و برای حل این چالش‌ها به حمایت‌هایی در چهار حوزه‌ی مالی، فنی، بازاریابی و مدیریتی نیاز دارند که تا زمان تحقیق آن‌ها پاسخگویی به این نیاز‌‌ها ناکافی بوده و نتوانسته راه‌گشای مشکلات این دسته بنگاه‌ها باشد [4]. همچنین این دسته‌بندی می‌تواند به سه حوزه‌ی خدمات مشاوره مدیریتی، حقوقی و ارائه امکانات رفاهی و تخصصی تقسیم‌بندی شود [1].

شوال پور و همکاران (1396) نیز با هدف ارائه‌ی بسته‌ پیشنهادی برای حمایت بومی از شرکت‌ها و گروه‌های تخصصی کشور، متناسب با ظرفیت

طراحی بسته‌های حمایتی غیرمالی پارکهای علم و فناوری ... / پرستو محمدی و همکار 188

پارک‌های علم و فناوری به شناسایی و اولویت‌بندی خدمات قابل ارائه برای شرکت‌های دانش‌بنیان در حوزه‌ی فناوری‌های نرم پرداختند و خدماتی مثل اعطای وام‌های کم‌ بهره، ارائه‌ی پیشنهاد درباره‌ی خطرهای پیشبرد و توسعه شرکت‌ها، انتقال تجربیات موردنیاز از جمله تحلیل بازار، ویژگی‌های جمعیتی و نیازهای آن‌ها برای توسعه و موفقیت شرکت‌ها مورد توجه آن‌ها بوده است [8]. همچنین می‌توان ابزارهای سیاستی حمایتی برای شرکت‌های دانش‌بنیان را به چهار‌دسته ابزارهاي مستقیم (مالی)، غیرمستقیم (مالیاتی)، ابزارهاي مالی کاتالیزوري و سیاست‌هاي اصلاح شرایط کلان و زیرساخت‌ها تقسیم کرد [5].

آقازاده و همکاران نیز در مطالعه‌ای که برای رتبه‌بندی و اولویت‌دهی خدمات تجاری‌سازی شرکت‌های دانش‌بنیان داشته‌اند، این خدمات را به ده گروه متشکل از: روابط سازمانی، خدمات آموزش، بازرگانی بین‌الملل، خدمات امور قراردادها و ضمانت‌نامه‌ها، خدمات ارزیابی و امکان‌سنجی، خدمات مشاوره، خدمات روابط عمومی، خدمات تامین مالی و سرمایه‌گذاری و خدمات حقوقی تقسیم‌بندی و رتبه‌دهی کردهاند [2].

این اولویت‌بندی در مراکز رشد مجازی، که مفهوم جدیدی از مراکز رشد هستند نیز انجام شده است. محمدیان و همکاران در مطالعه‌ی خود خدمات این شرکت‌ها را به شانزده حوزه شامل خدمات مشاوره، شبکه‌سازی، تحلیل بازار، بازاریابی بین‌الملل، مدیریت پروژه‌ها، اطلاع‌رسانی، تامین سرمایه انسانی، شخصی‌سازی پروفایل مشتری، آموزش، یکپارچه‌سازی اخذ مجوزها، ثبت اختراع و نوآوری، پایگاه یکپارچه از مشتریان، مدیریت ارتباط با تامین‌کنندگان، تامین سرمایه مالی و تبلیغات و برون‌سپاری عملیات تجاری‌سازی می‌شود [6].

براساس تحقیقات محمدی و بیگدلو (1391) ایجاد شبکه ارتباطی میان شرکت‌های مستقر در پارک یا در ابعاد وسیع‌تر، میان چندین پارک می‌تواند تاثیر زیادی بر روی بهبود روند فعالیت شرکت‌ها داشته باشد. آن‌ها در تحقیقات خود بر روی پارک علم وفناوری ترکیه، به بررسی حمایت‌های این پارک که با هدف افزایش احتمال موفقیت در شرکت‌های دانش بنیان صورت گرفته، پرداختند. در بین حمایت‎های موجود، شبکه‌ی ارتباطی میان شرکت‌های درون پارک و شرکت‌های اروپایی به عنوان یکی از حمایت‌های موثر پارک ترکیه شناخته شده است که در بخش بعد به تفصیل به آن پرداخته می‌شود [10].

براساس مطالعات لینک و اسکات(2003)، یکی از استراتژی‌های موجود برای کمک به شرکت‌هایی که در پارک‌های علم‌وفناوری وابسته به دانشگاه ‎ها مستقر هستند استراتژی صدور حق امتیاز در حوزه تحقیقات حمایتی¹ است که در مراحل اولیه نوآوری پیاده‌سازی می‌شود و سرمایه‌گذاری از جانب صنایع معاف از مالیات بر روی پروژه‌های تحقیقاتی را شامل می‌شود. این استراتژی باعث می‌شود تا دانشگاه سرمایه‌ی خود را به صورت متمرکز بر روی تعداد محدودی از شرکت‌ها تخصیص دهد. با این حال خطرات قانونی این کار بسیار بیشتر از مزایای آن خواهد بود و تمایل به اجرای این استراتژی در شرکت‌ها بسیار پایین است و به دلیل ریسک بالای توسعه یافتن کسب و کار و همچنین پیچیدگی های قانونی میان دانشگاه و شرکت‌ها مورد استقبال قرار نمی‌گیرد. استراتژی دیگری که تخصیص حق امتیاز حقوق صاحبان سهام² نامیده می‌شود با ایجاد انعطاف پذیری مالی، به سرمایه‌گذاران در استارتاپ‌ها این امکان را می‌دهد تا در حداقل دو سوم از موارد، فناوری‌های نوظهور را با سرعت بیشتری به بازار عرضه کند. در این شرایط پارک به عنوان سهام‌دار تا مرحله تجاری‌سازی ایفای نقش می‌کند. بر اساس تحقیقات صورت گرفته در بلند مدت، استراتژی سهام نسبت به سایر استراتژی‌ها دارای نرخ بازگشت بسیار بالایی می‌باشد. موقعیت سهام دانشگاه در شرکت‌های نوپا و استارتاپ‌ها نشان‌دهنده‌ی میزان اعتمادبخش بودن برای سهام‌داران بالقوه مانند آژانس‌های تامین‌مالی، رقبا، تامین کنندگان و مشتریان می‌باشد [22].

براساس آن‌چه گفته شد و براساس مطالعات انجام شده درخصوص شناسایی نیاز شرکت‌ها و همچنین بررسی چالش‌های شرکت‌های نوپای فناور، می‌توان در نهایت این نیازها را براساس ماهیت آن‌ها و براساس خدمات قابل ارائه از جانب پارک در شش گروه مالی، مدیریتی، دانشی، حقوقی، رفاهی و تخصصی و بازاریابی و ارتباطات، مطابق جدولی به شرح زیر دستهبندی نمود.

[1] . Licensing for sponsored research

[2] .Licensing for equity

طراحی بسته‌های حمایتی غیرمالی پارکهای علم و فناوری.../ پرستو محمدی و همکار 189

جدول1. خدمات موردنیاز شرکت‌های نوپای فناور

گروه خدمات	کد اختصار	شرح خدمت	منابع
مالی	FR1	اعطاي وام‌ کم بهره	(Pfautsch, 2007) (Al Natsheh et al, 2015) (Bruneel et al, 2012)
	FR2	ارائه‌ي انواع تخفیفات موردنیاز شرکت از قبیل بیمه، عوارض
	FR3	کمک به دریافت معافیت‌هاي گمرکی و مالیاتی
	FR4	تسهیل صدور ضمانت نامه‌هاي داخلی و صادراتی
	FR5	کمک به کاهش و تامین هزینه‌هاي جاري و نیروي انسانی مصوب
	FR6	دسترسی مستقیم و بدون واسطه به سرمایه‌گذاران و فرشتگان کسب و کار
	FR7	کمک‌هاي بلاعوض نقدي به شرکت‌های منتخب
حقوقی	LR1	خدمات مشاوره‌اي در زمینه‌ي تعیین و تکمیل انواع فرم‌ها و مستندات حقوقی موردنیاز	(Link and Scott, 2003) (Tahvanainen and Nikulaine,2011) (اصغری و همکاران، 1397)
	LR2	تسهیل فرآیند ثبت مالکیت معنوي محصولات شرکت و حفاظت از حقوق مالکیت معنوي
	LR3	کمک به دفاع از حقوق قانونی شرکت در مواجهه با افراد و سازمان‌هاي مختلف
دانشی	KR1	برگزاری کارگروه و نشست‌های تخصصی	(Rothaermel et al., 2007) (Bergek and Norman,2008) (Mellander and Florida, 2011) (محمدیان و همکاران، 1394) (شوال پور و همکاران، 1396)
	KR2	برگزاري دوره‌هاي آموزشی عمومی وکلاس‌هاي حضوري و غیرحضوري رایگان یا ارزان قیمت در موضوعات موردنیاز، مانند: تجارت الکترونیک، کسب و کار کوچک، بازاریابی برخط، فروش و...
	KR3	اطلاع‌رسانی، آموزش، توزیع نشریات، مقالات و بسته‌های آموزشی در تمام جنبه‌هاي موردنیاز در یک کسب و کار کوچک، مانند: شروع کسب و کار، فروش و بازاریابی، حسابداري و امور مالی، حق امتیاز، بیمه
	KR4	امتیاز پرسش از کارآفرینان موفق و مرتبط با این حوزه
	KR5	دراختیار گذاشتن بهترین تجربه‌هاي مرتبط با کسب و کار شرکت
	KR6	برگزاری جلسات انتقال تجربیات پرسنل
	KR7	خدمات منتورشیپ
	KR8	طراحی مدل کسب و کار
مدیریتی	MR1	تحلیل مدیریت کسب‌ و کار، تحلیل بازار	Chen and Chuang, 2004) ) (Mellander and Florida, 2011) (Bergek and Norrman, 2008) (اصغری و همکاران، 1397)
	MR2	تامین منابع انسانی موردنیاز (ایده‌پردازان، مشاوران، مدیران و ..)
	MR3	برنامه‌ریزی کسب و کار
	MR4	کمک به مدیریت مالی، تعیین جریان نقدی، حسابداری کسب‌وکار
بازاریابی	CR1	ارتباط با مشتریان بالقوه، مدیران منطقه‌ای و تامین نیروی انسانی	(Kaarela, 2013) ((Osburg et al., 2018 (Link and Scott, 2003) (محمدی و بیگدلو، 1391)
	CR2	معرفی شرکت به سازمان‌ها، پیداکردن سرمایه‌گذار، تشکیل شبکه مجازی و حقیقی
	CR3	بازاریابی شبکه‌‍ای و ارایه خدمات در سایت‌های معتبر و پرمراجعه
	CR4	ارتباط با اشخاص حقیقی و حقوقی ذی نفوذ
	CR5	برگزاری و حضور در نمایشگاه داخلی و بین المللی
رفاهی‌و تخصصی	WR1	سیستم حمل ونقل	(Van der Borgh et al., 2012) (Winden and Carvalho, 2015 )
	WR2	استقرار با مزایاي محدود رفاهی
	WR3	برگزاری جلسات هفتگی برای بررسی مشکلات و موانع
	WR4	ارائه‌ي فضاي عمومی و اداري
	WR5	امکانات عمومی و اداري (کامپیوتر، تلفن، پهناي باند گسترده و..)
	WR6	امکانات تخصصی موردنیاز
	WR7	نرم افزارها و سخت افزارهاي تخصصی و..
	WR8	خدمات آزمایشگاهی

طراحی بسته‌های حمایتی غیرمالی پارکهای علم و فناوری ... / پرستو محمدی و همکار 190

4-گروه‌بندی واحدهای فناور

یک کسب‌وکار جدید در مراحل مختلف عمر خود، دارای خصوصیات مختلف است و می‌توان آن‌ را بر اساس ویژگی منحصر بفرد در دوره عمرش در دسته‌بندی‌های مشخص قرار داد. پارک‌های علم‌و فناوری نیز به‌طورعمومی شرکت‌های متقاضی ورود به پارک براساس آیین‌نامه پذیرش واحد‌های مستقر در پارک، در دسته‌بندی‌های پیش‌رشد، رشد و پسارشد قرار می‌دهند. امروزه مفاهیم جدیدتری برای دسته‌بندی شرکت‌ها تعریف شده است که می‎توان یک کسب‌وکار را در مرحله‌ی مشخصی از عمرش، رتبه‌بندی کرد. اولین و پایه‌ای ترین معیار TRL یا آمادگی سطح تکنولوژی است که یک تکنولوژی نوپا را در نه مرحله طبقه‌بندی می‌کند. سایر مفاهیم استخراج شده از TRL، مانند SRL¹ معیار تعیین آمادگی سیستم متشکل از چندین تکنولوژی است[21]. IRL معیار تعیین آمادگی یکپارچگی سیستم‌های مختلف است. این مراحل مربوط به زمانی است که تکنولوژی به مرحله یکپارچهسازی و سیستماتیک شدن رسیده است و برای ارتباط بین ماژول‌ها در یک سیستم کاربرد دارد. IRL² برای حالتی است که هدف یکپارچگی تکنولوژی های گوناگون است و میزان بلوغ در این یکپارچگی بررسی می‌شود که خود مشتقی از مفهوم TRL است و برای شرکتهایی که تازه وارد پارک می‌شوند مفهومی غیر کاربردی است چون شرکت‌ها در مراحل کاملا اولیه هستند و در مرحله یکپارچگی قرار ندارند [19]. به طور مشابه BRL³ برای تکنولوژی‌هایی استفاده می‌شود که از نظر مالی توجیهپذیر و از نظر تجاری امکان پذیرند. درواقع TRL مشخص می‌کند که آیا تکنولوژی ما آماده ورود به بازار هست یا خیر ولی BRL مشخص می‌کند آیا بیزنسی که بر مبنای این تکنولوژی بنانهاده شده آماده لانچ است یا خیر. بر اساس شرایط واحدهای مستقر، بحث سنجش بیزنس در این مرحله بی معناست چون هنوز بیزنسی منسجم وجود ندارد [36].

همچنین براساس دستورالعمل پیاده سازیMRL که توسط دپارتمان صنایع دفاعی آمریکا در بخش تولید که در سال 2011 منتشرشده است بیان می‌کند MRL آمادگی به تولید رساندن برای یک کسب و کار بالغ را می‌سنجد نه یک کسب و کار نوپا و که در اکثر موارد هنوز شکل نگرفته است. این توضیح ارائه شده به طریق مشابه عدم کارایی آن در استفاده برای واحدهای مستقر در پژوهش پیش‌رو را مشخص می‌کند. بر اساس
بررسیهای‌انجام شده برای انتخاب مناسب‌ترین معیار جهت گروه‌بندی شرکت‌ها، عمومی‌ترین مفهوم برای واحدهایی که در مراحل اولیه قرار دارند مفهوم TRL است. سایر مفاهیم مشتق گرفته از آن و در مراحل بعدی عمر کسب‌وکار قرار دارند. لذا با توجه به ویژگی متقاضیان حضور در پارک‌های علم و فناوری، انتخاب سایر پارامترها پس از بررسی نوع کاربرد آن‌ها در ادبیات موضوع رد می‌شود و پارامتر سطح آمادگی تکنولوژی در کنار دسته‌بندی شرکت‌ها براساس مفهوم پیش‌رشد، رشد و پسارشد به عنوان پارامتر مناسب جهت طبقه‌بندی واحدها لحاظ گردید.

5-اهداف پژوهش

آن‌چه به پارک‌ها در نیل به هدفشان کمک می‌کند، وجود یک روش مناسب برای نحوه کمک به شرکت‌های مستقر در آن‌ها می‌باشد. در این پژوهش هدف آنست تا یک الگوی دوسطحی برای برنامه‌ریزی و طبقه‌بندی خدمات موردنیاز شرکت‌ها با در نظر گرفتن محدودیت‌ها، توانمندی‌ها و اهداف پارک‌ علم و فناوری ارائه گردد. بعد از مشخص شدن پاسخ فرضیات همبستگی، شرکت‌ها براساس متغیر تاثیرگذار بر نیازها، گروه‌بندی می‌شوند و سپس بر اساس یک الگوی دوسطحی، در سطح اول تصميم‌گیری درباره اولويت دسته خدمات انجام می‌پذیرد و در سطح دوم در رابطه با اولويت خدمات زیرمجموعه هر دسته تصميم‌گیری می‌شود. اين الگو مي‌تواند در برنامه‌ریزی‌های پارك‌های علم و فناوري در جهت بهبود ارائه خدمات شرکت‌ها مورد استفاده قرار گيرد تا براساس گروه‌بندی شرکت‌ها، یک بسته خدمات که متناسب با نیازهای همان سطح است طراحی شود. در واقع اين شرکت‌ها در مراحل مختلف رشد و توسعه، نيازهاي متفاوتي دارند و اين مسئله باعث شده در هر مرحله اهميت متفاوتي براي ارائه خدمات حمایتی قائل باشند، بنابراين مديران می‌توانند با توجه به منابع و محدوديت‌هاي موجود در پارك، سطح اولويت ارائه خدمات را مشخص كرده و بر اين اساس خدمات حمایتی پارك علم و فناوري را برنامه‌ریزی و ارایه كنند.

5- جامعه آماری پژوهش:

جهت ایجاد یک چارچوب مناسب برای ارائه‌ خدمات به شرکت‌های مستقر در پارک علم‌وفناوری، درگام اول نیاز است تا شرکت‌های با ویژگی‌های مشابه در گروه‌های یکسان قرارگیرند و به هرگروه خدمات موردنیاز ارائه‌ گردد. یکی از وجوه مشترک شرکت‌ها هنگام ورود به پارک، حوزه فعالیت آن‌ها است. شرکت‌ها طبق دسته‌بندی پارک‌علم‌وفناوری تربیت‌مدرس- نمونه مطالعه این پژوهش- به هفت حوزه‌ی سلامت و پزشکی، علوم پایه‌وکاربردی، فنی‌ومهندسی، کشاورزی و منابع‌طبیعی، علوم‌انسانی، هنر و فناوری‌اطلاعات تقسیم‌بندی می‌شوند.

طراحی بسته‌های حمایتی غیرمالی پارکهای علم و فناوری.../ پرستو محمدی و همکار 191

بنابراین حوزه فعالیت شرکت‌ها به عنوان یکی از معیارهای گروه‌بندی موردبررسی قرار خواهد گرفت.

معیار دیگر دسته‌بندی، سطح آمادگی فناوری است. سطح آمادگی فناوری چارچوبی است که در بسیاری از صنایع برای استفاده در اندازه‌گیری بلوغ فناوری از تولید ایده (اصول اساسی) تا تجاری‌سازی استفاده شده است و به‌طور عمومی در 9 سطح تعریف می‌شود. دو نوع چارچوب به TRL تخصیص داده می‎‌شود. اولین چارچوب تعاریف هریک از نه سطح به صورت مجزا از یکدیگر است و دومین چارچوب توسط فریمن و باون (2011) ارایه شده‌است که در آن TRL1-3 با عنوان مقیاس آزمایشگاهی⁴، TRL 4-6 با عنوان مقیاس آزمایشی⁵و TRL7-9با عنوان مقیاس تجاری⁶ تعریف‌ شده‌است. این اولین تخصیص برای شناسایی دامنه در سه مقیاس می‌باشد [15]. با بهره‌گیری از دسته‌بندی سه‌گانه فریمن و تعاریف شرکت‌های فناور، در این پژوهش شرکت‌ها در این سه دسته، بخش‌بندی می‌شوند. بنابراین در بخش‌های بعدی، اولویت‌بندی و رتبه‌دهی به شرکت‌ها به تفکیک در سه گروه مشخص شده صورت می‌گیرد. هم‌چنین نیاز شرکت‌ها براساس نیازهای استخراج شده در ادبیات موضوع و همچنین از طریق مصاحبه و پرسشنامه نیمه باز که در اختیار نمونه آماری جامعه مورد بررسی قرار گرفت، در شش حوزه دانشی، مدیریتی، بازاریابی، حقوقی، مدیریتی، رفاهی و تخصصی با زیرمجموعه‌های عنوان شده در جدول(1) تقسیم‌بندی شد.

[1] . System Readiness Level

[2] .Integration Readiness Level

[3] .Business Readiness Level

[4] . Lab scale

[5] .Pilot scale

[6] .Commercial scale

طراحی بسته‌های حمایتی غیرمالی پارکهای علم و فناوری ... / پرستو محمدی و همکار 192

جدول2. دستهبندی سطوح TRL براساس مشخصه‌های شرکت‌های نوآور

سطح آمادگی فناوری	توضیحات
TRL1-3	یک تیم کاری منسجم دارای ایده متناسب با شرایط بازار،که می‌توانند در کوتاه مدت بررسی‌های اولیه بر روی ایده خود را انجام دهند و امکان پذیری ایده خود را اثبات کنند (یعنی موفق به اثبات ایده شوند).
TRL4-6	یک تیم کاری منسجم دارای ایده تثبیت شده و متناسب با شرایط بازار که می‌توانند نمونه اولیه محصول را تولید کنند و بر اساس آن یک شرکت خصوصی تاسیس نمایند یا فناوری خود را به فروش برسانند (یعنی موفق به تولید نمونه محصول شوند).
TRL7-9	شرکت های نوپای فناور دارای شخصیت حقوقی مستقل، تیم کاری مناسب و نمونه اولیه محصول که پس از تولید نمونه صنعتی قابلیت فروش در بازار دارد . این شرکت‌ها دارای برنامه کسب و کار و مدل مالی هستند.

6- فرضیه‌های پژوهش

براساس دستهبندی عنوان شده، دو سوال اساسی مطرح می‌شود:

· آیا بین حوزه فعالیت شرکت ها و نوع خدمات مورد نیاز آنها رابطه معناداری وجود دارد؟

· آیا بین سطح آمادگی فناوری شرکت ها و نوع خدمات مورد نیاز آنها رابطه معناداری وجود دارد؟ به طور کلی، آیا می‌توان از این دو معیار برای گروه‌بندی شرکت‌ها استفاده کرد؟

براساس مطالعه کریمی (1399) در همه سطوح فعالیت شرکت ها، نیازهای مالی دارای اولویت بالا می باشد. بنابراین در مطالعه پیش رو نیازهای مالی به دلیل عدم همبستگی با سطح شرکت ها کنار گذاشته می شود[9]. بر این اساس فرضیه‌های پژوهش بر اساس مطالب ارائه شده در بخش پیشینه پژوهش و آنچه گفته شد، به صورت زیر بیان می شوند:

فرضیه اول: میان حوزه‌ی فعالیت شرکت و نیازهای حقوقی شرکت‌های مستقر در پارک رابطه معناداری وجود دارد.

فرضیه دوم: میان حوزه‌ی فعالیت شرکت و نیازهای دانشی شرکت‌های مستقر در پارک رابطه معناداری وجود دارد.

فرضیه سوم: میان حوزه‌ی فعالیت شرکت و نیازهای مدیریتی شرکت‌های مستقر در پارک رابطه معناداری وجود دارد.

فرضیه چهارم: میان حوزه‌ی فعالیت شرکت و نیازهای بازاریابی شرکت‌های مستقر در پارک رابطه معناداری وجود دارد.

فرضیه پنجم: میان حوزه‌ی فعالیت شرکت و نیازهای رفاهی و تخصصی شرکت‌های مستقر در پارک رابطه معناداری وجود دارد.

فرضیه ششم: میان سطح فناوری و خدمات حقوقی رابطه معناداری وجود دارد.

فرضیه هفتم: میان سطح فناوری و خدمات دانشی رابطه معناداری وجود دارد.

فرضیه هشتم: میان سطح فناوری و خدمات مدیریتی رابطه معناداری وجود دارد.

فرضیه نهم: میان سطح فناوری و خدمات ارتباطی و بازاریابی رابطه معناداری وجود دارد.

فرضیه دهم: میان سطح فناوری و خدمات رفاهی و تخصصی رابطه معناداری وجود دارد.

7- روش‌شناسی پژوهش

در این پژوهش، شرکتهای مستقر در پارک علم و فناوری دانشگاه تربیت مدرس به عنوان نمونه آماری پژوهش مورد بررسی قرارگرفتند. استفاده از خدمات موجود در پارک برای تمامی واحدهای متقاضی امکان پذیر می‌باشد و شرکت‌ها جهت بهره‌گیری از این خدمات، تنها با ارائه فرم درخواست در لیست متقاضیان آن خدمت قرار می‌گیرند. پارک تربیت مدرس در زمان جمع آوری اطلاعات این پژوهش 131 شرکت نوآور در هفت حوزه فناوری را در خود جای داده است. این پارک به دلیل سهولت در دسترسی، به‌عنوان موردمطالعه‌ی این پژوهش در نظر گرفته شده است. مطابق شکل(2) به منظور گردآوري پيشينه تحقيق از روش كتابخانه‌اي استفاده شده است و داده‌هاي مربوط به TRL و هم چنین داده های مربوط به اولویت نیاز شرکت‌ها از روش پیمایش و با‌ استفاده از ابزار پرسشنامه جمع‌آوري شده‌اند. نیازهای شرکت‌ها براساس مطالعه ادبیات گردآوری و در قالب پرسشنامه با سوالات نیمه باز در اختیار متخصصین و نمونه ده درصدی از جامعه آماری پژوهش قرارگرفت‌، تا تمامی نیازهای در نظر گرفته‌شده، اعتبارسنجی و در صورت نادیده گرفته‌شدن نیازها، در روند پرسشنامه لحاظ شوند. برای گردآوری داده‌ها دو روش مصاحبه مستقیم با تمامی شرکت‌ها و یا خوداظهاری قابل استفاده بوده‌است، به دلیل محدودیت بودجه در پژوهش انجام‌شده و با توجه به معتبر بودن خوداظهاری در سنجش شرکت‌ها، از این روش استفاده گردید و با استفاده از پرسشنامه داده‌ها جمع‌آوری شد. بعد از جمع‌آوری داده‌ها، آزمون فرضیه‌‌ی همبستگی خدمات مورد نیاز شرکت‌ها با حوزه فعالیت شرکت‌ها و هم‌چنین TRL انجام می‌شود تا از همبسته بودن یا نبودن این نیازها با متغیرهای انتخاب شده مطمئن شویم. در آخرین گام با بهره‌گیری از روش تصمیم‌گیری چندمعیاره و با استفاده از رویکرد سوارا، در دو سطح رتبه‌بندی خدمات انجام می‌شود. در سطح اول، اولویتبندی‌شش گروه اصلی خدمات و در سطح دوم نیز اولویت‌ زیرمجموعه‌ی هر گروه مشخص می‌گردد.

7-1- روایی و پایایی

در این پژوهش، نمونه‌گیری به روش سرشماری انجام شده است و در راستای دستیابی به اهداف پژوهش از دو پرسشنامه استفاده گردیده است. پرسشنامه‌ی اول با عنوان سنجش TRL، پرسشنامه‌ای استاندارد است که اولین بار توسط ناسا و برای ارزیابی سطح فناوری پروژه‌های آن‌ طراحی شده است که پس از آن صنایع مختلف، با بومی‌سازی در حوزه فعالیت خود از آن بهره بردند. در ایران، سطح TRL بر پایه‌ی تکمیل پرسشنامه‌ای بومی‌سازی شده و خود اظهاری شرکت‌ها و یا حضور منتور و تکمیل اطلاعات بر پایه شواهد و اسناد تعیین می‌شود. یکی از معایب این پرسشنامه طولانی بودن سوالات و وقت‌گیر بودن تکمیل پرسشنامه می‌باشد که برای بهبود این مشکل، پرسشنامه‌ای که توسط اداره تحقیق و توسعه انرژی ایالت نیویورک NYSERDA¹، در حوزه انرژی پاک طراحی شده، مورداستفاده قرار گرفته است، در کنار پرسشنامه اولیه و برای بررسی روایی همزمان در اختیار 10% از نمونه مورد مطالعه قرار گرفت. این دو پرسشنامه توسط شرکت‌ها تکمیل‌شد و برای اطمینان از اینکه پرسشنامه‌ی NYSERDA می‌تواند جایگزین پرسشنامه اولیه شود، ضریب همبستگی میان دو پرسشنامه آزمون شد. مقدار ضریب همبستگی 0.97 بود که نشان می‌دهد می‌توان از پرسشنامه‌ی NYSERDA برای سنجش TRL استفاده کرد. با توجه به استاندارد بودن پرسشنامه TRL ، پرسشنامه دارای پایایی است و نیاز به بررسی پایایی پرسشنامه ندارد.

طراحی بسته‌های حمایتی غیرمالی پارکهای علم و فناوری.../ پرستو محمدی و همکار 193

همچنین نظر سنجی از خدمات مورد نیاز شرکت‌ها براساس پرسشنامه‌ای مجزا گردآوری شد. پرسشنامه ابتدا در قالب سوالات نیمه باز در اختیار متخصصین و نمونه آماری جامعه قرار گرفت و اصلاحات موردنیاز بر روی پرسشنامه انجام شد و برخی سوالات حذف و پرسشنامه متناسب با هدف نیازسنجی نهایی شد و در اختیار جامعه مورد بررسی قرار گرفت. در نهایت این پرسشنامه شامل 41 سوال می‌باشد که 4 سوال اول درمورد اطلاعات عمومی شرکت نظیر حوزه فعالیت و مدت زمان استقرار در پارک و اطلاعات ارتباطی شرکت و 37 سوال در مورد خدمات موردنیاز شرکت‌ها و اولویت‌بندی آن‌ها می‌باشد که بر اساس طیف لیکرت اولویت‌بندی می‌شوند. قابلیت اعتماد (پایایی) داده‌های پرسشنامه از طریق آلفای کرونباخ بررسی شد. با توجه به اینکه دو پرسشنامه موارد متفاوتی را مورد سنجش قرار می‌دادند و برای جلوگیری از ایجاد خطا در محاسبات، ضریب آلفای سوالات بخش دوم به طور جداگانه محاسبه گردید. با توجه به نتیجه خروجی نرم‌افزارSPSS(26) میزان ضریب آلفای این پرسشنامه 0.92 می‌باشد.

نتایج آزمون آلفای کرونباخ

Cronbach's Alpha	N of Items
0.929	41

و براساس بازه‌های تعریف شده، پرسشنامه از پایایی مناسبی برخوردار است. همچنین، پرسشنامه براساس نظر متخصصین این حوزه و نظر سنجی از نمونه موردمطالعه، دارای روایی محتوایی و منطقی می‌باشد.

7-2- فراوانی شرکت‌کنندگان در تکمیل پرسشنامه

پرسش‌نامه‌های پژوهش، میان 131 شرکت مستقر در پارک علم‌و‌فناوری تربیت‌مدرس توزیع شد و تعداد 78 شرکت پرسشنامه‌ها را تکمیل کردند. فراوانی پاسخ‌دهندگان در میان 78 شرکت به شرح زیر بود:

[1] . The New York State Energy Research and Development Authority

طراحی بسته‌های حمایتی غیرمالی پارکهای علم و فناوری ... / پرستو محمدی و همکار 194

جدول3. فراوانی پاسخ‌دهندگان به تفکیک سطح آمادگی فناوری

	TRL1-3	TRL4-6	TRL7-9	مجموع
تعداد شرکت‌ها	12	29	37	۷۸
توزیع فراوانی	۱۶٪	۳۷٪	۴۷٪	۱۰۰٪

جدول4. فراوانی پاسخ‌دهندگان به تفکیک حوزه فعالیت

	سلامت‌و پزشکی	علوم پایه و کاربردی	فنی و مهندسی	کشاورزی و منابع طبیعی	علوم انسانی	هنر	IT	مجموع
تعداد شرکت‌ها	9	7	32	8	6	3	13	78
توزیع فراوانی	12%	9%	41%	10%	8%	4%	16%	100%
درصد پاسخ برگشتی	57%	44%	73%	48%	43%	34%	67%	-

8-تجزیه و تحلیل یافته‌ها

8-1-یافته اول: آزمون و بررسی فرضیه‌ها

طبق آنچه در بخش قبل فرضیه‌های پژوهش گفته شد، ابتدا هم‌بستگی دو متغیر حوزه فعالیت و سطح آمادگی فناوری با نوع نیاز شرکت‌ها مورد ارزیابی قرار گرفت که نتایج آن به شرح زیر است. با توجه به اینکه متغیر سطح فناوری شرکت‌‌ها که در 3 دسته تعریف‌شد و حوزه فعالیت آن‌ها که در 5 دسته مشخص‌شد، دارای توزیع نرمال نمی‌باشند، برای بررسی این فرضیه‌های پژوهش از آزمون اسپیرمن استفاده می‌شود.

جدول5. نتایج آزمون همبستگی میان حوزه فعالیت شرکت‌ها و خدمات موردنیاز آنها

متغیر آزمون	خدمات شناسایی شده	ضریب همبستگی	سطح معناداری	نوع رابطه
حوزه فعالیت شرکت	خدمات حقوقی	005/0-	962/0	ندارد
	خدمات دانشی	077/0	5/0	ندارد
	خدمات مدیریتی	035/0	767/0	ندارد
	خدمات بازاریابی	078/0-	505/0	ندارد
	خدمات رفاهی و تخصصی	058/0	621/0	ندارد

مقادیر برآورد شده در جدول بیانگر آن است که ارتباط متغیر حوزه فعالیت شرکت با هیچ‌یک از خدمات شناسایی شده به لحاظ آماری معنادار نیست (05/0 p). به عبارت دیگر، همبستگی مشاهده شده ناشی از خطای نمونهگیری و یا تصادفی بوده است. بنابراین فرضیه هم‌بستگی متغیر حوزه فعالیت شرکت با خدمات مورد نیازآنها، با اطمینان 95 درصد تایید نمی‌شود. این نتیجه‌گیری نشان می‌دهد در این پژوهش از متغیر حوزه فعالیت شرکت‌ها به عنوان یک متغیر تاثیرگذار در دسته‌بندی شرکت‌ها در دریافت خدمات نمی‌توان استفاده کرد.

طراحی بسته‌های حمایتی غیرمالی پارکهای علم و فناوری.../ پرستو محمدی و همکار 195

جدول6. نتایج آزمون همبستگی میان سطح آمادگی تکتولوژی شرکت‌ها و خدمات مورد نیاز آنها

متغیر آزمون	خدمات شناسایی شده		ضریب همبستگی	سطح معناداری	رابطه معنادار
سطح آمادگی فناوری		خدمات حقوقی	538/0	000/0	دارد
		خدمات دانشی	639/0-	000/0	دارد
		خدمات مدیریتی	513/0-	000/0	دارد
		خدمات بازاریابی	734/0	000/0	دارد
		خدمات رفاهی و تخصصی	366/0-	001/0	دارد

مقادیر برآورد شده در جدول بیانگر آن است که ارتباط متغیر سطح فناوری با تمامی خدمات مورد نیاز به لحاظ آماری معنادار است (05/0 ≥ p). مقدار ضریب مثبت بدین معنی است که با افزایش سطحTRL، نیاز تقویت میگردد و برعکس.

8-2-یافته دوم: رتبه‌بندی اولویت‌ها در سطح یک دسته‌بندی خدمات مورد نیاز

براساس یافته‌های بخش اول، متغیر سطح آمادگی فناوری به عنوان معیار مناسبی جهت دسته‌بندی شرکت‌ها انتخاب می‌گردد. در گام بعد و در هر یک از سطوح فناوری و براساس روش تصمیم‌گیری چندمعیاره‌، به اولویت‌بندی نیازهای شرکت‌ها دراولین سطح خدمات مورد نیاز می‌پردازیم.

8-2-1-روش سوارا:

روش‌های تصمیم‌گیری چندمعیاره (MCDM¹) به دو دسته تصمیم‌گیری چند هدفه (MODM²) و تصمیم گیری چند شاخصه (MADM³) تقسیم می‌شوند. هر روش تصمیم‌گیری وظیفه خاصی دارد؛ یکی هدف وزن‌دهی به معیارها، یکی هدف رتبه‌بندی گزینه‌ها و دیگری هدف ارزیابی معیارها را دنبال می‌کند. روش سوارا، در سال 2010 با هدف شناسایی اهمیت معیارها و محاسبه وزن‌های نسبی هر معیار ساخته شده است. دیدگاه SWARA با سایر روش‌های مشابه مانند AHP، ANP و FARE متفاوت است. در این روش، متخصص نقش مهمی در ارزیابی و محاسبه وزن دارد و به خبرگان این فرصت را می‌دهد تا اولویت خود را بر اساس شرایط فعلی محیط و اقتصاد انتخاب کنند. در این روش هر معیار با معیار مهم‌تر از خود به صورت زوجی مقایسه می‌شود. با توجه به بالا بودن تعداد معیارها (خدمات موردنیاز شرکت ها)؛ روش سوارا نسبت به سایر روش‌های موجود تصمیم‌گیری چندمعیاره تعداد مقایسات زوجی بسیار کمتری دارد. برخلاف روش‌های کلاسیک که تعداد n(n+1)/2 مقایسه زوجی دارند و همچنین روش BWM که دارای 3n-2 مقایسه زوجی است، در روش سوارا تنها n مقایسه زوجی برای تعیین وزن معیارها انجام می‌شود. در کنار این نکته و با توجه به اینکه رتبه‌ی معیارها در تمام این روش‎ها یکسان است، استفاده از روش SWARA به عنوان یک روش نوین و کارآمد در این پژوهش مورد استفاده قرار می‌گیرد.

براساس محاسبات، اولویت‌بندی خدمات مورد نیاز شرکت‌ها با درنظر گرفتن سطح آمادگی فناوری مطابق جدول زیر می‌باشد. در سطح TRL1-3، به ترتیب نیاز دانشی، مدیریتی ورفاهی- تخصصی، در سطح TRL4-6 ، نیازهای حقوقی، مدیریتی و رفاهی- تخصصی و در سطح TRL7-9 نیازهای بازاریابی، حقوقی و مدیریتی در بالاترین اولویت می‌باشد.

[1] .Multiple Criteria Decision Making

[2] .Multiple Objective Decision Making

[3] .Multiple Attribute Decision Making

طراحی بسته‌های حمایتی غیرمالی پارکهای علم و فناوری ... / پرستو محمدی و همکار 196

جدول7. شرح اولویت‌بندی خدمات در سطوح مختلف TRL

ردیف	TRL1-3		TRL4-6			TRL7-9
ردیف	دسته خدمات	وزن Wj=Qj/sum(Qj)		دسته خدمات	وزن Wj=Qj/sum(Qj)	دسته خدمات	وزن Wj=Qj/sum(Qj)
1	دانشی	۵۲/۰		حقوقی	۵۲/۰	بازاریابی	۵1/۰
2	مدیریتی	۲۷/۰		مدیریتی	۲۶/۰	حقوقی	۲۸/۰
3	رفاهی و تخصصی	۱/۰		رفاهی و تخصصی	۱۱/۰	مدیریتی	۰۹/۰
4	حقوقی	۰۸/۰		دانشی	۰۷/۰	رفاهی و تخصصی	۰۸/۰
5	بازاریابی	۰3/۰		بازاریابی	۰۴/۰	دانشی	۰۴/۰

8-3-یافته سوم: رتبه‌بندی اولویت‌ها در سطح دو خدمات مورد نیاز شرکتها در سطوح مختلف TRL

در سطح دوم و برای اولویت‌دهی به زیرخدمات در هر یک از گروه‌ نیازها، زیرخدمات برمبنای جدول (1) و برای سـهولت در مـطالعه با نام اختـصاری تعیـین‌شـده در این

جدول نام‌گذاری شده‌اند. به این منظور، برای هر خدمت در سطر مربوطه، وزن آن به روش سوارا محاسبه شده است. که در یک شمای کلی نشان می‌دهد در هر یک از گروه خدمات اولویت شرکت‌ها براساس سطح آمادگی فناوری آن‌ها متمایز می‌باشد.

جدول8. اولویت زیرمجموعه خدمات شرکت‌ها به تفکیک سطوح TRL

دسته خدمات	رتبه	TRL1-3		TRL4-6		TRL7-9
دسته خدمات	رتبه	زیر معیار	وزن Wj=Qj/sum(Qj)	زیرمعیار	وزن Wj=Qj/sum(Qj)	زیرمعیار	وزن Wj=Qj/sum(Qj)
مدیریتی	۱	MR1	۳/۰	MR3	۳/۰	MR4	۲۸/۰
	۲	MR2	۲۵/۰	MR2	۲۷/۰	MR3	۲7/۰
	۳	MR3	۲۴/۰	MR4	۲۲/۰	MR1	۲۴/۰
	۴	MR4	۲1/۰	MR1	۲۱/۰	MR2	۲۱/۰
دانشی	۱	KR6	۱۵/۰	KR8	۱۷/۰	KR8	۱۶/۰
	۲	KR2	۱۴/۰	KR5	۱۴/۰	KR7	۱۴/۰
	۳	KR3	۱۳/۰	KR7	۱۳/۰	KR5	۱۳/۰
	۴	KR7	۱۲/۰	KR1	۱۳/۰	KR6	۱۳/۰
	۵	KR8	۱۲/۰	KR4	۱۲/۰	KR2	۱۲/۰
	۶	KR1	۱۱/۰	KR6	۱۱/۰	KR4	۱۲/۰
	۷	KR4	۱۱/۰	KR2	۰۹۷/۰	KR1	۱/۰
	۸	KR5	۱۲/۰	KR3	۱۰۳/۰	KR3	۱/۰
بازاریابی	۱	CR4	۲۸/۰	CR5	۳/۰	CR1	۲۶/۰
	۲	CR5	۲۷/۰	CR4	۲۴/۰	CR5	۲۵/۰
	۳	CR1	۲۲/۰	CR2	۲۱/۰	CR4	۲۱/۰
	۴	CR2	۱۸/۰	CR3	۱۹/۰	CR2	۱۹/۰
	۵	CR3	۰۵/۰	CR1	۰۶/۰	CR3	۰۹/۰
حقوقی	۱	LR1	۴۶/۰	LR2	۴۱/۰	LR3	۴۸/۰
	۲	LR2	۲۹/۰	LR3	۳۸/۰	LR2	۳۳/۰
	۳	LR3	۲۵/۰	LR1	۲۱/۰	LR1	۱۹/۰
رفاهی و تخصصی	۱	WR8	۱۷/۰	WR1	۲۳/۰	WR5	۱۶/۰
	۲	WR2	۱۵/۰	WR7	۱۶/۰	WR6	۱۴/۰
	۳	WR7	۱۴/۰	WR8	۱۳/۰	WR2	۱۳/۰
	۴	WR1	۱۳/۰	WR6	۱۲/۰	WR7	۱۳/۰
	۵	WR4	۱۱/۰	WR2	۱۱/۰	WR3	۱۲/۰
	۶	WR3	۱۱/۰	WR4	۱/۰	WR4	۱۱/۰
	۷	WR6	۱/۰	WR5	۰۸/۰	WR8	۱۱/۰
	۸	WR5	۰۹/۰	WR3	۰۷/۰	WR1	۱/۰

طراحی بسته‌های حمایتی غیرمالی پارکهای علم و فناوری.../ پرستو محمدی و همکار 197

*علامت اختصاری زیرمعیارها در جدول(1) قبلا معرفی شده است.

همانطور که مشاهده می‌شود، شرکت‌ها در مراحل مختلف رشد و توسعه نیازهای متفاوتی دارند و در نتیجه در هر مرحله، اهمیت متفاوتی برای ارائه خدمات قائل هستند. بنابراین با استفاده از نتایج دو جدول مربوط به اولویت‌بندی دسته‌ها و خدمات زیرمجموعه هر دسته از شرکت ها، می‌توان الگویی به منظور خدمات اثربخش به آن‌ها ارائه کرد. در ادامه به نتیجه‌گیری و ارائه الگوی ارا‌ئه خدمات خواهیم پرداخت.

9-نتیجهگیری و پیشنهادات

با توجه به تفاوت میان ترجیحات در هر دو سطح از خدمات، مشاهده شد که ساختار ترجیحات هریک از سطوح TRL منحصر بفرد می‌باشد. در واقع اين شرکت‌ها در مراحل مختلف رشد و توسعه، نيازهاي متفاوتي دارند و اين مسئله باعث شده در هر مرحله اهميت متفاوتي براي ارائه خدمات حمایتی قائل باشند، بنابراين با استفاده از دو جدول مربوط به اولويت بندي دسته‌ها و خدمات زيرمجموعه هر دسته، مديران می‌توانند با توجه به منابع و محدوديت‌هاي موجود در پارك، سطح اولويت ارائه خدمات را مشخص كرده و بر اين اساس خدمات حمایتی پارك علم و فناوري را برنامه‌ریزی و ارائه كنند. مقدار سهم هر یک از سطوح TRL و زیرمعیارها در خدمات پنج‌گانه از بودجه تخصیص‌داده‌شده به پارک با استفاده از محاسبات زیر مشخص می‌شود. در گام اول با استفاده از فرمول (1) میزان سهم هر یک از سطوح سه‌گانه‌ی TRL از بودجه کل به تفکیک برای پنج گروه خدمت دانشی، حقوقی، مدیریتی، بازاریابی، رفاهی-تخصصی مشخص می‌شود که در آن سهم بودجه‌ی دسته n ام TRL از گروه خدمت mام می‌باشد. در مرحله‌ی قبل با استفاده از روش سوارا برای آن خدمت محاسبه شده است. درگام دوم با استفاده از فرمول (2) میزان بودجه‌ی اختصاص داده شده به هریک از زیرمعیارها از کل بودجه‌ی تخصیص داده شده به آن گروه خدمت به تفکیک مشخص می‌شود. در این فرمول میزان سهم زیرمعیار h در آن خدمت تعیین‌شده و در دسته n ام TRL را نشان می‌دهد. وزن محاسبه شده برای زیرمعیار hام در دسته n ام TRL از محاسبات مرحله قبل با روش سوارا استخراج‌شده است.

فرمول شماره 1

فرمول شماره 2

با توجه به نتایج حاصل از تحلیل داده‌ها می‌توان بسته‌های حمایتی مطابق نمودارهای زیر را برای شرکت‌های متقاضی حضور در مراکز رشد در نظر گرفت. همانطور که در بخش‌های قبل نتیجه‌گیری شد، خدمات مالی به دلیل عدم همبستگی با تغییر سطح TRL موردبررسی قرار نگرفته‌است. این عدم همبستگی به این معنی است که خدمات مالی برای همه سطوح TRL دارای اهمیت شناخته شده است.

طراحی بسته‌های حمایتی غیرمالی پارکهای علم و فناوری ... / پرستو محمدی و همکار 198

نمودار 1. میزان سهم سطوح مختلف TRL از خدمات دانشی و زیرمجموعه‌های آن از یک بودجه مشخص

نمودار 2. میزان سهم سطوح مختلف TRL از خدمات حقوقی و زیرمجموعه‌های آن از یک بودجه مشخص

نمودار 3. میزان سهم سطوح مختلف TRL از خدمات مدیریتی و زیرمجموعه‌های آن از یک بودجه مشخص

نمودار 4. میزان سهم سطوح مختلف TRL از خدمات بازاریابی و زیرمجموعه‌های آن از یک بودجه مشخص

طراحی بسته‌های حمایتی غیرمالی پارکهای علم و فناوری.../ پرستو محمدی و همکار 199

نمودار 5. میزان سهم سطوح مختلف TRL از خدمات رفاهی-تخصصی و زیرمجموعه‌های آن از یک بودجه مشخص

10-محدودیت و پیشنهادهای تحقیقات آتی

پیشنهاداتی که برای تحقیقات و پژوهش‌های بعدی ارائه می‌شود:

1. ارزش‌گذاری بسته طراحی شده و تعیین میزان بودجه موردنیاز شرکت‌ها در هنگام پذیرش در پارک

2. با توجه به وجود برخی رویکردها در ارائه خدمات به شرکت‌های مستقر در پارک‌های علم‌و فناوری، پیشنهاد می‌گردد خدمات ارائه شده به شرکت‌ها مورد ارزیابی و

منابع

1. اصغری، حرمت؛ دانش‌فرد، کرم الله؛ میرسپاسی، ناصر. (1397) تحلیل عملکرد شرکت هاي دانش بنیان مورد مطالعه: شرکت‌هاي موجود در پارك‌هاي علم و فناوري تهران، مدیریت بهره‌وري، شماره 45، 7-30.

2. آقازاده، هاشم؛ محمدی، میثم؛ زادبر، حسین (1397) شناسایی و مقایسه اولویت خدمات تجاری‌سازی مورد نیاز برای شرکت‌های رشدی و توسعه ای مستقر در پارک علم و فناوری دانشگاه تهران، نشریه مدیریت صنعتی،شماره 10، 525-550.

3. ادیب‌نیا، فضل الله؛ حسینی، محمدرضا (1394). شاخص‌های ارزیابی شرکت‌های مستقر در مرکز رشد، مجله‌ی رشد فناوری، شماره4، 31-26.

4. امین بیدختی، علی اکبر، زرگر، سید مجتبی(1390). بررسی موانع موجود در توسعه بنگاه های کوچک و متوسط SMEs و ارائه چارچوب حمایت از این بنگاه ها، مجله کار و جامعه، 34-48.

5. باقری، علی؛ حسینی، سیدمحسن (1394). اﺑﺰارﻫﺎي ﺣﻤﺎﯾﺘﯽ ﺑﺮاي ﺷﺮﮐﺖ‌ﻫﺎي داﻧﺶ ﺑﻨﯿﺎن ﻣﺴﺘﻘﺮ در ﭘﺎرك‌ﻫﺎي ﻋﻠﻢ و ﻓﻨﺎوري(ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ:ﭘﺎرك ﻋﻠﻢ و ﻓﻨﺎوري

کیفیت‌سنجی قرار گیرند.

3. خدمات شبکه ای، مجموعه ای از خدمات هستند که از طریق ایجاد شبکهای از ارتباطات میان شرکت‌های مستقر در پارک‌های مختلف ایجاد و ارائه می‌گردند، می‌توان در گام بعدی این پژوهش، میزان تاثیر راه اندازی خدمات شبکهای بر کیفیت ارائه خدمات به شرکت‌ها را مورد بررسی قرار داد.

در ﺣﻮزه دﻓﺎﻋﯽ اﯾﺮان)، اولین کنفرانس بین المللی اقتصاد، مدیریت، حسابداری، علوم انسانی و بانکداری اسلامی تهران.

6. بهشتی‌نیا، محمدعلی؛ برومند، علی؛ ثنایی‌پور، فاطمه (1393). ﺑﺮرﺳﯽ راﺑﻄﻪ ﺧﺪﻣﺎت ﺣﻤﺎﯾﺘﯽ ﻣﺮاﮐﺰ رﺷﺪ و ﭘﺎرك ﻋﻠﻢ و ﻓﻨﺎوري ﺑﺎ رﺷﺪ ﺷﺮﮐﺖﻫﺎي ﺟﺪﯾﺪ ﻓﻨﺎوراﻧﻪ ﻣﺤﻮر ﻣﺴﺘﻘﺮ در ﺷﻬﺮ ﻣﺸﻬﺪ، کنفرانس بین المللی مهندسی صنایع و مدیریت.

7. رستمخانی، محمدرضا؛ محمدی، پرستو (1400). ارزیابی پارکهای علم و فناوری کشورهای منتخب با رویکرد انتخاب شریک، نشریه صنعت و دانشگاه، شماره 51و 52، 1-20

8. شوال‌پور، سعید؛ حسین‌زاده ملکی، صادق؛ غفوری‌فرد، مهدی؛ پیشوایی، میرسامان (1396). شناسایی و اولویت‌بندی خدمات قابل ارائه در پارک‌های علم و فناوری به شرکت‌های فعال در عرصه‌ی فناوری‌های نرم، فصل‌نامه رشدفناوری.

9. کریمی، پریا (1399) طراحی بسته های حمایتی شرکت های مستقر در پارک علم و فناوری بر اساس سطح آمادگی فناوری با استفاده از روش تصمیم گیری چندمعیاره، پایان نامه کارشناسی ارشد مهندسی صنایع گرایش مدیریت مهندسی، دانشکده مهندسی صنایع و سیستم ها، دانشگاه تربیت مدرس.

10. محمدی، علیرضا؛ بیگدلو، نسرین (1391). ابزارهای حمایتی برای شرکت‌های دانش بنیان مستقر در پارک‎های علم وفناوری، موردمطالعه: پارک علم و فناوری دانشگاه فنی خاورمیانه ترکیه، فصلنامه توسعه فناوری، 5-14.

11. محمدیان، ایوب؛ مانیان، امیر؛ خداداد برمی، مریم (1394). شناسایی و اولویت‌بندی خدمات قابل ارائه در یک مرکز رشد مجازی ایرانی؛ فصل‌نامه علوم مدیریت ایران، 115-140.

12. نظریان، زهرا؛ حدادی مقدم، کبری (1393). بررسي عوامل مؤثر بر رشد كارآفريني در كسب‌وكارهاي كوچكSME دانش بنیان مستقر در پارک علم و فناوری استان گیلان، نشریه صنعت و دانشگاه، شماره 17، 5-18.

13. Al Natsheh, A., Gbadegeshin, S., Rimpilainen, A., Tokalic, I., Zambrano, A. (2015). identifying the Challenges in Commercializing High Technology: A Case Study of Quantum Key Distribution Technology, Technology Innovation Management, 26-36.

14. Bergek, A. and C. Norrman. (2008). Incubator best Practice: A Framework. Technovation,20-28.

15. Brice C. Freeman , A., Bhown, S., (2011). Assessment of the technology readiness of post-combustion CO2 capture technologies. Energy Procedia. 4, 1791-1796.

16. Bruneel, J. Ratinho, T., Clarysse, B., Groen, A., )2012(, The Evolution of Business Incubators: Comparing demand and supply of business incubation services across different incubator generations, Technovation, 32, 110-121.

17. Chen.J., and Chuang. )2004(. A multiple criteria evaluation of high-tech industries for the science-based industrial park in Taiwan information and management,839-851.

طراحی بسته‌های حمایتی غیرمالی پارکهای علم و فناوری ... / پرستو محمدی و همکار 200

18. Florida, R. )2014(. Startup City: The Urban Shift in Venture Capital and High Technology. Martin Prosperity Institute Report.

19. Gabriel T. Jesus, Milton F. Chagas Jr., )2018(, Integration Readiness levels Evaluation and Systems Architecture: A Literature Review, International Journal of Advanced Engineering Research and Science (IJAERS), vol 05,

20. Kaarela, M. )2013(. Challenges of Technology Commercialization: Lessons from Finnish-Russian Innovation Alliance on Nanotechnology. Dublin, Ireland: EuroNanoforum.

21. Knaggsa, M., Ramsey, J., Unione, A., Harkreader, D., Oelfkeb, J., Keairnsc, D., Bender, W. )2015(, Application of systems readiness level methods in advanced fossil energy applications, Procedia Computer Science, 497-506.

22. Link, A.N., Scott, J.T., Siegel, D.S. )2003(. The economics of intellectual property at universities:an overview of the special issue.Int.J.Ind, 1301-1322.

23. Manufacturing Readiness Level (MRL) Deskbook, )2011(, Prepared by the OSD Manufacturing Technology Program In collaboration with The Joint Service/Industry MRL Working Group, V 02.

24. McAdam, M., McAdam, R., )2008(. High tech start-ups in university science park incubators:the relationship between start-up’s lifecycle progression and use of the incubators’ resource, technovation28, 277-290.

25. Markmen, D., and H.Phan and B.balkin and T.gianiodis. )2005(. Entrepreneurship an university based Technology Transfer, journal of business venturing, 241-263.

26. Mellander, C., & Florida, R. )2011(. Creativity, talent, and regional wages in Sweden. The Annals of Regional Science, 46(3), 637–660.

science into business. ETLA discussion paper.

33. Van der Borgh, M., Cloodt, M., Romme, A.G.L. )2012(. Value creation by knowledge-based ecosystems: evidence from a field study. R&D Manage. 42 (2), 150–169.

34. Van Winden, W., Carvalho, L., )2015(. Synergy management at knowledge locations. In:Miao, J.T., Benneworth, P., Phelps, N.A. (Eds.), Making 21st Century Knowledge Complexes: Technopoles of the World Revisited. Routledge, London, 62–81.

35. Westhead, P. and S. Batstone. )1998(. Independent technology-based firms: the perceived benefits of a science park location. Urban Studies. 35(12), 2197-2219

36. Yasynska, N., Fomichenko, I., Voloshyna, O., Byvsheva, L., Krikunenko, E., )2019(, Assessment of the level of business readiness for digitalization using marketing and neural network technologies, Innovative Marketing , 15(3), 42-59.

طراحی بسته‌های حمایتی غیرمالی پارکهای علم و فناوری.../ پرستو محمدی و همکار 201

27. Osburg, V. S., Yoganathan, V., Bartikowski, B., Liu, H., & Strack, M. )2018(. Effects of ethical certification and ethical eWoM on talent attraction. Journal of Business Ethics.

28. Parker, K., & Mainelli, M. )2001(. Great mistakes in technology commercialization. Strategic Change,10(7), 383-390.

29. Pfautsch, E. )2007(. Challenges in commercializing carbon nanotube composites. WISE Journal of Engineering and Public Policy, 11, 1-42.

30. Rothaermel, F. T., Agung, S. D., & Jiang, L. )2007(. University entrepreneurship: A taxonomy of the literature. Industrial and Corporate Change, 16(4), 691–791.

31. Sarmento, M ,Durao,D. )2005(. Virtual and real-estate science and technology parks:a case study of aguspark,technovation 25,237-244.

32. Tahvanainen,A., & Nikulainen, T. (2011). Commercialization at Finnish universities: Researchers' perspectives on the motives and challenges of turning

مقالات مرتبط

طراحی و پیاده سازی مدلی در ارزیابی عملکرد واحدهای تحقیقاتی
تاریخ چاپ : 1398/08/08
تاثیر سرمایه فکری بر تسهیم دانش با بررسی نقش میانجی‌گیری یادگیری سازمانی در دانشگاه امیرکبیر
تاریخ چاپ : 1398/08/08
شناسایی و بررسی میزان اهمیت نسبی استراتژی های مدیریت دانش با استفاده از شبکه عصبی مصنوعی ( مورد مطالعه : شرکت های دانش بنیان تولید کننده نرم فزار شهر تهران)
تاریخ چاپ : 1398/08/08
نوآوری باز و ضرورت پیاده‌سازی آن در سازمانها
تاریخ چاپ : 1398/08/08
مطالعه و الگویابی سازمان‌های نوآور و فرآیند طراحی و َعملیاتی کردن این سازمان‌ها
تاریخ چاپ : 1398/08/08
دروازه‌بان دانش و فناوری: مفاهیم و اهمیت نقش
تاریخ چاپ : 1398/08/08

اشتراک گذاری

آدرس مقاله

طراحی بسته‌های حمایتی غیرمالی پارک های علم و فناوری مبتنی بر خدمات وابسته به سطح آمادگی فناوری با استفاده از روش سوارا (SWARA)