بررسی جامعه‌شناختی تأثيرات تكنولوژي بر نیروی كار
محورهای موضوعی :هدايت الله جمالي پور 1 * , غلامرضا مقدم 2
1 - مركز تحقيقات سياست علمي كشور
2 -
کلید واژه: تکنولوژی, کار, نیروی کار, اقتصاد, بیکاری, کار در ایران,
چکیده مقاله :
هر دوره از زندگي بشري با نامي كه معرف فعاليت‌‌هاي آن دوره است مشخص مي‌شود. جامعه كشاورزي، جامعه صنعتي و جامعه اطلاعاتي عناويني هستند كه هر كدام، به يكي از دوره‌هاي زندگي بشري اشاره دارند. دنيل بل معتقد است آن نوع از كار كه همگاني‌تر باشد به جنبه معرف آن جامعه خاص تبديل مي‌شود. وي چنين اظهار عقيده مي‌كند كه، در حالي‌كه در جوامع ماقبل صنعتي نيروي كار كشاورزي در همه جا به وفور يافت مي‌شد و در جوامع صنعتي كار در كارخانجات به هنجار تبديل شد، در جوامع فراصنعتي، اين كار خدماتي است كه حكم‌فرما شده است. با اين اوصاف به نظر مي‌رسد نمود عيني رشد و توسعه علم و دانش و ارتقاي تكنولوژي، خود را در عرصه كار با برجستگي بيشتري نمايان مي‌سازد. به همين دليل توليد، بهره‌وري و انباشت سرمايه كه همگي از خروجي‌هاي كار مي‌باشند تعيين‌كننده ساخت كلي يك جامعه به حساب مي‌آيند. از همين روي مطالعه ويژگي‌هاي فني و تكنولوژيكي كار در جامعه امروزي و تأثيرات آن بر كار و بيكاري افراد آن جامعه از اهميت ويژه‌اي برخوردار است. در اين مقاله سعي خواهد شد به سوالاتي چون: چه عواملي بر تحولات عرضه نيروي كار تاثير مي‌گذارد؟ عوامل شتاب‌دهنده اين تحولات در دهه‌‌هاي اخير چه بوده‌اند؟چرا در برخي جوامع كه روند توسعه به صورت ناقص انجام شده، تحولات حوزه كار با مشكل روبه‌روست؟ ويژگي‌هاي كار در عصر حاضر چگونه است و تكنولوژي چه تأثيري بر آن گذاشته است؟ وضعيت بازار كار در يك دهه اخير در ايران چگونه بوده است؟ به صورت هر چند مختصر به پاسخ داده شود.
1. كاستلز ، مانوئل، عصر اطلاعات.
2. نقش فناوري بر اقتصاد، وزارت صنايع و معادن.
3. اقتصاد دانايي، وزارت صنايع و معادن.
4. روندهاي توليد، وزارت صنايع و معادن.
5. نيلي، مسعود و همكاران، استراتژي توسعه صنعتي ايران ،دانشگاه صنعتي شريف،1382 .
6. توسلي، غلامعباس، جامعه‌شناسي كار و شغل، سمت، 1374.
7. آمارنامه هاي مركز آمار ايران.
8. ريف كين، جرمي، حسن مرتضوي، پايان كار1379.
9. آلن، گيلبرت و ژوزف گلگرا، شهرها، فقر و توسعه، پرويز كريمي،1375.
10.نهاونديان، م، تكنولوژي اطلاعات و اشتغال، مجله مصاف،
شماره 19 و 20، پاييز و زمستان 1379.
11. اكرمي‌فر، كارآفريني در عصر اطلاعات و ارتباطات، همايش كارآفريني و فناوري‌هاي پيشرفته، سازمان همياري و اشتغال، 1380.
12. information technology and society,loudnkc – traver 1996.
13. Human development – report 1998 (UNDP).
14. lin H” looking the future of the it work force 2001.
15. www.cisp.org.