فهرست مقالات
-
دسترسی آزاد مقاله
1 - ضرورت ارتقای کیفیت در آموزش عالی ایران
جعفر توفیقیآموزش عالی ایران با دو پدیدهی مهم در دوران بعد از انقلاب اسلامی مواجه شده است. اول عقبماندگی تاریخی در توسعهی کمّی آموزش عالی ایران و دیگری رشد سریع جمعیت که باعث افزایش تقاضا برای ورود به دانشگاهها شد. البته عوامل دیگری از جمله زمینههای فرهنگی جامعه و ضعف بازار چکیده کاملآموزش عالی ایران با دو پدیدهی مهم در دوران بعد از انقلاب اسلامی مواجه شده است. اول عقبماندگی تاریخی در توسعهی کمّی آموزش عالی ایران و دیگری رشد سریع جمعیت که باعث افزایش تقاضا برای ورود به دانشگاهها شد. البته عوامل دیگری از جمله زمینههای فرهنگی جامعه و ضعف بازار کار برای دارندگان مدرک دیپلم نیز نقش مهمی در افزایش تقاضا برای ورود به آموزش عالی را ایفا کردهاند. مجموعهی این عوامل موجب شد تا سیاست توسعهی کمّی آموزش عالی در رأس برنامههای وزارت علوم و دانشگاهها قرار گیرد. راهاندازی دورههای شبانه، تاسیس دانشگاه پیام نور و دانشگاه جامع علمی- کاربردی، تأسیس مؤسسات غیردولتی غیر انتفاعی، تأسیس دانشگاه آزاد اسلامی، راهاندازی دورههای نوبت دوم و فعال کردن آموزش عالی الکترونیک و تأسیس دورههای آموزشی مشترک با دانشگاههای معتبر خارج از کشور، از جملهی این سیاستها به شمار می آیند. نتیجه اینکه، جمعیت دانشجویی کشور از حدود یکصد و پنجاه هزار نفر در سال 1357 به حدود سه و نیم میلیون نفر در سال 1386 بالغ شده است. در این میان، توسعهی دورههای تحصیلات تکمیلی با رشد چشمگیر، علاوه بر تأمین منابع انسانی مورد نیاز، چرخهای پژوهش کشور را نیز به حرکت درآورده است. بدون تردید توسعهی کمّی آموزش عالی، یکی از دستاوردهای ضروری، اجتنابناپذیر و درخشان نظام بعد از انقلاب اسلامی به شمار میآید. البته سیاستهای توسعهی کمّی، از ابتدا دغدغهی کیفیت آموزش عالی را به همراه داشته و با افزایش جمعیت دانشجویی و تنوع بخشی به سیستمهای آموزش عالی به ویژه در بخش غیردولتی این دغدغهها جدیتر و پررنگتر شده است. تا اینکه در برنامهی سوم توسعه مقولهی ارزیابی و اعتبارسنجی دانشگاه درج شد و وزارت علوم موظف شد تا با کمک نهادها و انجمنهای علمی این وظیفهی مهم را بر عهده گرفته و عملیاتی کند. در قانون بودجهی سال 1379 نیز اعتباری بدین منظور در نظر گفته شد و با تشکیل شورای مرکزی ارزیابی درونی در وزارت علوم، مسئولیت عملیاتی کردن این کار بر عهدهی سازمان سنجش آموزش کشور واگذار شد. تا سال 1384 حدود پانصد گروه آموزشی کار ارزیابی درونی را انجام داده و گزارشهای مربوطه را به وزارت علوم ارسال کردند. بدیهی است تداوم این روند و نهادینه کردن آن در ساختارهای ملی و دانشگاهی و تکمیل آن با ارزیابی بیرونی میتواند زمینههای تضمین کیفیت دانشآموختگان آموزش عالی ایران را فراهم کرده و امکان رقابت آنها را در شرایط بین المللی فراهم کند. در این مقاله ضمن اشاره به چالشهای موجود و پیش روی آموزش عالی ایران، کارکرد مدلهای مدیریت کیفیت در مواجهه با این چالشها مورد بررسی قرار گرفته است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
2 - ارتباط دولت، صنعت و دانشگاه: ايران، افق 1404
محسن بهرامی مهکامه طاعتيموضوع ارتباط دولت، صنعت و دانشگاه از اهرمهاي تعيين کننده حرکت به سوي چشمانداز بيست ساله در زمينه توسعه دانش و فناوري است که بررسي جدي محرکها و عوامل موثر در آن براي کمک به بهبود اين ارتباط ضروري است. علاوه بر ارزيابي وضعيت موجود، لازم است بررسيهاي آينده نگرانه در مور چکیده کاملموضوع ارتباط دولت، صنعت و دانشگاه از اهرمهاي تعيين کننده حرکت به سوي چشمانداز بيست ساله در زمينه توسعه دانش و فناوري است که بررسي جدي محرکها و عوامل موثر در آن براي کمک به بهبود اين ارتباط ضروري است. علاوه بر ارزيابي وضعيت موجود، لازم است بررسيهاي آينده نگرانه در مورد اين عوامل انجام گيرد تا بتوان ميزان تطابق برنامهريزيهاي فعلي براي دستيابي به اهداف مندرج در سند چشمانداز را ارزيابي نمود. در اين مقاله، نتايج پيش بيني جمعي از خبرگان متخصص و سياستگذار حوزه علم و فناوري در مورد برخي عوامل موثر در ارتباط دولت، صنعت و دانشگاه تا افق 1404 که حاصل از انجام طرحي آينده شناسانه توسط گروه آينده شناسي پژوهشکده فناوريهاي نو دانشگاه صنعتي اميرکبير است، گزارش ميشود پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
3 - الگوي مطلوب ارتباط دولت، صنعت و دانشگاه موردپژوهي تجربههاي دفتر همكاريهاي فناوري در كشور
حميدرضا اميري نيا علی بی تعبمقالهی حاضر تلاش دارد با بررسي انواع الگوها و نظريههاي نوآوري از جمله الگوي خطي نوآوري، نظام نوآوري و مدل مارپيچ سهگانه، سير تحولي تعامل سه نهاد دانشگاه، دولت و صنعت را در سطح جهان و همچنين ايران مورد مطالعه قرار دهد و با انجام موردکاوي تجربههاي دفتر همكاريهاي فناو چکیده کاملمقالهی حاضر تلاش دارد با بررسي انواع الگوها و نظريههاي نوآوري از جمله الگوي خطي نوآوري، نظام نوآوري و مدل مارپيچ سهگانه، سير تحولي تعامل سه نهاد دانشگاه، دولت و صنعت را در سطح جهان و همچنين ايران مورد مطالعه قرار دهد و با انجام موردکاوي تجربههاي دفتر همكاريهاي فناوري، در زمينهی تعامل اين سه نهاد، شيوهها، روشها و الگوهاي حاكم بر اين تعامل سهگانه، در اين تجربهها را شناسايي کر ده و سازگاري آنها را مدل مارپيچ سهگانه نشان دهد. و در انتها بر اساس يافتههاي بدست آمده پيشنهادهاي سياستي مناسب را برای تعامل موفق دولت، صنعت و دانشگاه در ايران ارائه نمايد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
4 - نقش دانشگاههای غيرانتفاعی در توسعهی کشور
وحید یزدانیان مسعود شفیعیتوسعهی ارتباط صنعت و دانشگاه براساس نيازها و توانمنديهاي دو طرف صورت ميگيرد و الگوهاي ارائه شده توسط صاحبنظران نيز بر همين اساس طراحي و اجرا شده است. صنعتِ وابسته به دولت و دانشگاههاي دولتي باعث تأثيرپذيري ارگانيک اين دونهاد از دولت شده است به نحوي که عملاً جهتگي چکیده کاملتوسعهی ارتباط صنعت و دانشگاه براساس نيازها و توانمنديهاي دو طرف صورت ميگيرد و الگوهاي ارائه شده توسط صاحبنظران نيز بر همين اساس طراحي و اجرا شده است. صنعتِ وابسته به دولت و دانشگاههاي دولتي باعث تأثيرپذيري ارگانيک اين دونهاد از دولت شده است به نحوي که عملاً جهتگيري سياستهاي توسعهی صنعتي و دانشگاهي در سدهی گذشته تا حد زيادي دولت – فرما و مطابق با مقتضيات سياسي کشور بوده است]1,8[. با اجرایي شدن اصل 44 قانون اساسي و روند رو به رشد خصوصيسازي در شرکتها و سازمانهاي دولتي ذيل اين اصل، قطعاً شاهد افزايش رقابت بين اين شرکتها و سازمانها هستيم که باعث ايجاد زمينههاي تقاضاي جديد براي افزايش توان رقابتي و حفظ استانداردهاي کالا و خدمات خواهد شد. از سوي ديگر، با اجراي اصل 44 قانون اساسي، دانشگاههاي دولتي نيز به دليل پيشينهی دولتي و تطبيق خود با فضاي حاکميت مطلق دولت، نميتوانند پاسخگوي نيازهاي رو به رشد و تقاضاهاي جديد جامعه و صنعت باشند. بهعلاوه آنکه، با کم رنگ شدن نقش دولت، فقدان راهکارهاي قانوني و حقوقي حاکميتي براي توسعهی ارتباط صنعت و دانشگاه، اين ارتباط از حالت دولت – فرما به ارتباط خويش – فرما تبديل خواهد شد.ارتباطي که زمينهها، الگوها و الزامات آن کاملاً ناشناخته است. طي اين مقاله درصدد هستيم تا با بررسي نيازها و توانمنديهاي متقابل صنعت و دانشگاه در فضاي گذار از نهادهاي دولتي به نهادهاي غير دولتي، الگویي جامع برای ارتباط صنعت و دانشگاه در فضاي غير دولتي ارائه کنيم. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
5 - دستاوردهاي پيادهسازي طرحهاي اينترنشيپ در صنعت برق خراسان
احد ضابط اميررضا تجدداينترنشيپ به معناي كارورزي يكي از مؤثرترين روشهاي تربيت منابع انساني كارامد است كه با جهتگيري انجام پژوهشهاي صنعت برق، علاوه بر حل برخی مشكلات این صنعت با هزينهي كم، در برقراري ارتباط ميان صنعت و دانشگاه نقش بسيار مؤثري داشته است. طرح اينترنشيپ در شرکت برق منطقهی خ چکیده کاملاينترنشيپ به معناي كارورزي يكي از مؤثرترين روشهاي تربيت منابع انساني كارامد است كه با جهتگيري انجام پژوهشهاي صنعت برق، علاوه بر حل برخی مشكلات این صنعت با هزينهي كم، در برقراري ارتباط ميان صنعت و دانشگاه نقش بسيار مؤثري داشته است. طرح اينترنشيپ در شرکت برق منطقهی خراسان با همکاري دانشگاه فردوسي مشهد در سال 1382 با 25 پروژهی تحقيقاتي آغاز شد و از آن زمان تاکنـون تعداد 165 پروژهی کوچک تحقيـقاتـي به انجام رسیده است. اجراي طرح اينترنشيپ در شرکت برق منطقهی خراسان طي سالهاي 1382 تا 1387، علاوه بر نتایج مثبت و رضایتبخش پروژهها، گسترش ارتباط صنعت برق با دانشگاه، آشنایی و همکاری 72 استاد با صنعت برق، کارورزی و کسب تجربهی صنعتی، پژوهش و کار تیمی توسط 354 دانشجو، ارتباط تنگاتنگ 162 همکار صنعت برق با دانشگاه و تیمهای پژوهشی دانشگاهی، افزایش ارتباط و اعتماد مسئولین صنعت برق و دانشگاه در همکاریهای پژوهشی، افزایش علاقهمندی در واحدهای صنعت برق به سفارشهای پژوهشی و همکاری با دانشجویان و همچنین آماده شدن زمینههای گسترش فعالیتهای مشترک در پروژههای بزرگ مطالعاتی و پژوهشی را میتوان به عنوان دستاوردهای طرح اینترنشیپ ذکر کرد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
6 - تبدیل دانش و فناوری دانشگاهی به محصول قابل عرضه به صنعت
یاسمن محمّدپور محمد امانی تهران سرور کلیایی شادی برندک: در این مقاله نیاز صنعت به استفاده از فناوریهای نوین و سطح بالا برای افزایش سوددهی و قابلیت رقابت در بازارهای داخلی و عرصه جهانی مطرح شده و نشان داده شده است که با توجه به شرایط موجود، مراکز تحقیقاتی و دانشگاههای قدرتمند کشور مطمئن ترین منبع تامین فناوری به روز با قاب چکیده کامل: در این مقاله نیاز صنعت به استفاده از فناوریهای نوین و سطح بالا برای افزایش سوددهی و قابلیت رقابت در بازارهای داخلی و عرصه جهانی مطرح شده و نشان داده شده است که با توجه به شرایط موجود، مراکز تحقیقاتی و دانشگاههای قدرتمند کشور مطمئن ترین منبع تامین فناوری به روز با قابلیت ایجاد ارزش افزوده بالا هستند. راهکار کاربردی ارائه شده در این مقاله برای رسیدن به هدف کسب درآمد از طریق ارائه فناوری موجود در دانشگاه به عرصه تولید و کسب و کار، ایجاد واحدهای تولیدی و یا تامین کننده فناوری با شراکت فعال دانشگاه و یا تشکیل شرکتهای خصوصی در ساختار مرکز رشد واحدهای فناوری دانشگاه و فروش مالکیت معنوی فناوری مورد نیاز به شرکتهای واجد شرایط می باشد. برای مدیریت و تامین سرمایه این مجموعه متشکل از واحدهای گوناگون در زمینههای مختلف و با سوابق متفاوت، با توجه به مطالعات انجام شده و متمم اصل 44 قانون اساسی کشور، ساختار شرکتهای مادر تخصصی و به صورت سهامی عام و اختصاص سهم ممتاز به هیات مدیره پیشنهاد می شود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
7 - مهندسي مجدد فرآيند تجاري سازي در سازمان گسترش و نوسازي صنايع ايران
سیدرضا حجازی کامبیز جمشیدی رویا رجبی فاطمه رناسیدر اين مقاله با نگاهي به فرآيند تجاري سازي به كار رفته در سازمان گسترش و نوسازي صنايع ايران شكاف هاي موجود در فرآيند بررسي شدند. مهمترين شكاف شناسائي شده در فرآيند تجاري سازي، شكاف بين مرحله تدوين دانش فني و تهيه طرح تجاري مي باشد. با انجام يك مطالعه تطبيقي، مدل هاي مخت چکیده کاملدر اين مقاله با نگاهي به فرآيند تجاري سازي به كار رفته در سازمان گسترش و نوسازي صنايع ايران شكاف هاي موجود در فرآيند بررسي شدند. مهمترين شكاف شناسائي شده در فرآيند تجاري سازي، شكاف بين مرحله تدوين دانش فني و تهيه طرح تجاري مي باشد. با انجام يك مطالعه تطبيقي، مدل هاي مختلفي كه در دنيا براي تجاري سازي طرح هاي پژوهشي استفاده مي شوند بررسي شده و اين نتيجه حاصل شد كه مدل spin off يك مدل مناسب براي پر كردن شكاف موجود در مرحله مياني فرآيند تجاري سازي موجود مي باشد. وظايف يك spin off شناسائي شده و بر مبناي آن يك مدل مفهومي براي فرآيند تجاري سازي ارائه شد. اين مدل قادر خواهد بود شكاف هاي موجود در فرآيند تجاري سازي را پر كند. اين مدل مفهومي از مرحله دانش فني تا بازار را پوشش مي دهد. در نهايت ساختار سازماني مناسب براي پياده سازي چنين مدلي ارائه شده است پرونده مقاله