دهههای متمادی است که برقراری ارتباط پويا و کارآمد دولت، دانشگاه و صنعت هدف اصلی دولتمردان، دانشگاهيان و صنعتگران کشور بوده است و با وجود مطالعات، برنامهها و اقدامات متعدد انجام گرفته در اين زمينه، فاصلهها همچنان باقی است. از ديگر سو، با توجه به جايگاه بنگاههای ک چکیده کامل
دهههای متمادی است که برقراری ارتباط پويا و کارآمد دولت، دانشگاه و صنعت هدف اصلی دولتمردان، دانشگاهيان و صنعتگران کشور بوده است و با وجود مطالعات، برنامهها و اقدامات متعدد انجام گرفته در اين زمينه، فاصلهها همچنان باقی است. از ديگر سو، با توجه به جايگاه بنگاههای کوچک و متوسط در توسعه و نهادينه کردن کارآفرينی و تسريع فرايند توسعه علمی، فناوری، صنعتی و اقتصادی کشورها، بيش از يک دهه است که مراکزی جهت هدايت و حمايت از اين بنگاهها در بخشهای مختلف جامعه ايجاد شده و تحقق آرزوی ديرينه پيوند دولت، دانشگاه و صنعت را در قالب بنگاههای کوچک و متوسط مبتنی بر دانش و فناوری و مراکز حمايت کننده از آنان، جان دوباره بخشيده است. اما به دليل فقدان نگاه فرابخشی به اين مراکز و موازی کاریها و دوباره کاریهای فراوان متوليان اصلی حمايت از آنان - وزارتين علوم، تحقيقات و فناوری و صنايع و معادن - علی رغم گسترش روزافزون مراکز فوق، تحقق اهداف و مأموريت هایشان به ويژه در زمينه تقويت تعاملات سه نهاد دولت، دانشگاه و صنعت درهالهای از ابهام قرار گرفته است. بنابراين پيشنهاد میگردد ضمن بازنگری و بازانديشی در اهداف، مأموريتها و سازوکارهای فعاليت اين مراکز در دهه دوم فعاليتشان، هماهنگی و تقسيم وظيفه شفافی - با رويکردی فرابخشی - ميان متوليان هدايت و حمايت از بنگاههای کوچک و متوسط و مراکز حمايت کننده از آنان در کشور صورت پذيرد.
پرونده مقاله
تحقق اهداف مندرج در سند چشم انداز بيست ساله 1404 و دستيابی به جايگاه نخست علمی، فناوری و اقتصادی منطقه، مستلزم طی طريق مسير توسعه مبتنی بر دانش در سالهای پيش رو در کشور است که دگرديسی اقتصاد تک محصولی و متکی بر نفت به اقتصاد دانش، از جمله الزامات اساسی آن محسوب میشود. چکیده کامل
تحقق اهداف مندرج در سند چشم انداز بيست ساله 1404 و دستيابی به جايگاه نخست علمی، فناوری و اقتصادی منطقه، مستلزم طی طريق مسير توسعه مبتنی بر دانش در سالهای پيش رو در کشور است که دگرديسی اقتصاد تک محصولی و متکی بر نفت به اقتصاد دانش، از جمله الزامات اساسی آن محسوب میشود. تحقق اقتصاد دانش با رويکردی جهانی نيازمند پيدايش، نضج و برقراری تعاملات پويا ميان نظامهای ملی علم، فناوری، نوآوری و کارآفرينی در کشور است که نظام ملی نوآوری از جايگاه ويژهای در اين ميان و در راستای دستيابی به توسعه و اقتصاد مبتنی بر دانش برخوردار است. نهادهای اساسی شکل دهنده نظام ملی نوآوری بر اساس الگوی مارپيچ سه عاملی اتزكويتز و ليدسدروف مشتمل بر سه نهاد دولت، دانشگاه و صنعت است. از ديگر سو، اشاعه، ترويج و تعميق فرهنگ کارآفرينی در ميان آحاد جامعه به طور اعم و در ميان سه نهاد اساسی فوق در سطوح کلان، ميانی و خرد به طور اخص، به عنوان يکی از مهمترين الزامات و پيش نيازهای تحقق و توسعه نظام ملی نوآوری در کشور محسوب میشود. بنابراين مقاله حاضر در بخش نخست به تبيين جايگاه نظام ملی نوآوری در فرايند توسعه ملی خواهد پرداخت، سپس توسعه فرهنگی کشور به ويژه در حوزه نوآوری و کارآفرينی مورد مداقه قرار خواهد گرفت و در نهايت علاوه بر تشريح نقش توسعه فرهنگ کارآفرينی در شکل گيری و گسترش نظام ملی نوآوری، راهکارهای اجرايي به منظور ارتقا و بهبود اين خرده فرهنگ ارزشمند و اساسی در کشور ارائه خواهد گرديد.
پرونده مقاله
موضوع ارتباط دولت، صنعت و دانشگاه از اهرمهاي تعيين کننده حرکت به سوي چشمانداز بيست ساله در زمينه توسعه دانش و فناوري است که بررسي جدي محرکها و عوامل موثر در آن براي کمک به بهبود اين ارتباط ضروري است. علاوه بر ارزيابي وضعيت موجود، لازم است بررسيهاي آينده نگرانه در مور چکیده کامل
موضوع ارتباط دولت، صنعت و دانشگاه از اهرمهاي تعيين کننده حرکت به سوي چشمانداز بيست ساله در زمينه توسعه دانش و فناوري است که بررسي جدي محرکها و عوامل موثر در آن براي کمک به بهبود اين ارتباط ضروري است. علاوه بر ارزيابي وضعيت موجود، لازم است بررسيهاي آينده نگرانه در مورد اين عوامل انجام گيرد تا بتوان ميزان تطابق برنامهريزيهاي فعلي براي دستيابي به اهداف مندرج در سند چشمانداز را ارزيابي نمود. در اين مقاله، نتايج پيش بيني جمعي از خبرگان متخصص و سياستگذار حوزه علم و فناوري در مورد برخي عوامل موثر در ارتباط دولت، صنعت و دانشگاه تا افق 1404 که حاصل از انجام طرحي آينده شناسانه توسط گروه آينده شناسي پژوهشکده فناوريهاي نو دانشگاه صنعتي اميرکبير است، گزارش ميشود
پرونده مقاله
کنگره سراسری دولت، دانشگاه و صنعت جهت توسعه ملی در سالهای گذشته با همکاری نخبگان و صاحبنظران مراکز علمی و پژوهشی و صنایع توانسته پیوسته به فراخور زمان راه حلهای مفیدی را ارایه نماید. پیشنهاداتی از قبیل: "ايجاد نظام اطلاعاتي و علمي صنعتي يکپارچه در صنعت کشور جهت دسترسي ص چکیده کامل
کنگره سراسری دولت، دانشگاه و صنعت جهت توسعه ملی در سالهای گذشته با همکاری نخبگان و صاحبنظران مراکز علمی و پژوهشی و صنایع توانسته پیوسته به فراخور زمان راه حلهای مفیدی را ارایه نماید. پیشنهاداتی از قبیل: "ايجاد نظام اطلاعاتي و علمي صنعتي يکپارچه در صنعت کشور جهت دسترسي صنعت و دانشگاه به اطلاعات بهنگام، ايجاد و تجهيز آزمايشگاههاي ملي تخصصي در جهت خدمتدهي بهينه به دانشگاه و صنعت، تدوين استراتژي ملي تحقيقات و تعيين اولويتها و بهبود مديريت تحقيقاتي کشور، اصلاح و بازنگری برنامهها و سر فصلهاي آموزشي دانشگاهها، متناسب با فنآوري هاي روز، همياري دولت و سازمان هاي اجرايي، دانشگاه و مؤسسات پژوهشي و صنعت جهت ترسيم و تدوين نظام ملي نوآوري کشور، گسترش ارتباط و همکاري علمي، فني و پژوهشي با مؤسسات ذيصلاح بين المللي با محوريت نظام مند نيروهاي کارآمد داخلي و بررسي توسعه ي تکنولوژي، شبکه سازي همگن واحدهاي صنعتي و پژوهشي، ایجاد زیرساخت های نرم افزاری و مغزافزاری ارتباط دولت، دانشگاه و صنعت در کلیه مراکز استان ها، استفاده از تجربیات سایر کشورها و مراکز دانشگاهی در ارتباط صنعت و دانشگاه خصوصاً کشورهای صنعتی و پیشرفته، راه اندازی کلینیک صنعت و کسب و کار دراستان ها با همکاری دانشگاه ها و صنایع به عنوان یکی از مدل های همکاری دانشگاه و صنعت، تقویت نقش نهادهای بخش خصوصی در چرخه علم و صنعت و فعالیت های پژوهشی و فناوری"، و موارد متعدد دیگر که بی شک می توانست و همچنان می تواند در مسیر ارتباط صنعت و دانشگاه راهگشا باشد.
پرونده مقاله
علم، بهانضمام پژوهش و فناوری، بخشی از فعالیت جامعههای انسانی است که مدیریت و برنامهریزی دولتی در آن نقش اساسی دارد. برنامهریزیهای دولتی، چه یکساله و چه چندساله، برپایهء چشماندازی طولانی مدت طراحی میشود. چشماندازی ۷۵ ساله اخیراً در ایالات متحده منتشر شده که بی چکیده کامل
علم، بهانضمام پژوهش و فناوری، بخشی از فعالیت جامعههای انسانی است که مدیریت و برنامهریزی دولتی در آن نقش اساسی دارد. برنامهریزیهای دولتی، چه یکساله و چه چندساله، برپایهء چشماندازی طولانی مدت طراحی میشود. چشماندازی ۷۵ ساله اخیراً در ایالات متحده منتشر شده که بیشک بر علم جهان هم تأثیر خواهد گذاشت. چشمانداز علم در ایران در اسناد بالادستی بسیار کم رمق یا وابسته به رشد جهانی است. ما باید به چشماندازی روشنتر و مرتبط با نیاز کشور در وضعیت تاریخی منحصر بهفرد خود داشته باشیم. در این مقاله میپردازم به تاریخ برنامهریزی دولتی در علم و ریشهاش در ایران در دوران غازان خان، تا دوران اخیر جهانی که شروع جدی برنامهریزی دولتی برای علم در جهان است. همچنین بهتفصیل میپردازم به سند اخیر ایالات متحده که چشماندازی ۷۵ ساله در آن ترسیم شده. در نهایت تأملاتی بنیانی را مطرح میکنم که چگونه ایران چشمانداز علمی و پژوهشی خودش را ترسیم کند.
پرونده مقاله